بررسی نگرش کتابداران عمومی استان خوزستان نسبت به فناوری اطلاعات و عوامل …

۲-۲-۳. تاریخچه کاربرد فناوری اطلاعات در کتابخانه­ها ۲۶

 

۲-۲-۴. مزایای فناوری اطلاعات ۲۷

 

۲-۲-۵. انواع فناوری­های اطلاعاتی موجود در کتابخانه­ها. ۲۹

 

۲-۲-۵-۱. رایانه­ها ۲۹

 

۲-۲-۵-۲. اینترنت. ۲۹

 

۲-۲-۵-۳. اینترانت ۳۰

 

۲-۲-۵-۴. نرم­افزارهای کتابخانه­ای ۳۲

 

۲-۲-۵-۵. وب­سایت­های کتابخانه­ها ۳۳

 

۲-۲-۵-۶. منابع الکترونیکی ۳۴

 

۲-۲-۶. کتابخانه عمومی ۳۵

 

۲-۲-۶-۱. تعریف. ۳۵

 

۲-۲-۶-۱. تاریخچه شکل­ گیری کتابخانه­ های عمومی. ۳۵

 

۲-۲-۶-۳. اهداف. ۳۶

 

۲-۲-۷. ضرورت استفاده از فناوری­های نوین اطلاعاتی در کتابخانه­ های عمومی ۳۷

 

۲-۲-۸. مزایای به­کارگیری فناوری اطلاعات در کتابخانه­ های عمومی. ۳۹

 

۲-۲-۹. اهداف کتابخانه­ های عمومی از به­کارگیری فناوری اطلاعات ۴۱

 

۲-۲-۱۰. تأثیر فناوری­های اطلاعاتی بر کتابخانه­ های عمومی. ۴۲

 

۲-۲-۱۰-۱. تأثیر فناوری اطلاعات بر درونداد. ۴۴

 

۲-۲-۱۰-۱-۱. فراهم­آوری منابع اطلاعاتی ۴۴

 

۲-۲-۱۰-۲. تأثیر فناوری اطلاعات بر برونداد. ۴۶

 

۲-۲-۱۰-۲-۱. دسترس­پذیری و بازیابی اطلاعات ۴۶

 

۲-۲-۱۰-۲-۲. واحد امانت. ۴۷

 

۲-۲-۱۰-۲-۳. اشاعه­ی اطلاعات گزینشی و آگاهی­رسانی جاری. ۴۸

 

۲-۲-۱۰-۲-۴. خدمات تحویل مدرک و امانت بین کتابخانه­ای ۴۹

 

۲-۲-۱۰-۳. تأثیر فناوری اطلاعات بر نقش و وظایف کتابداران. ۵۰

 

۲-۲-۱۱. نگرش به فناوری اطلاعات ۵۲

 

۲-۲-۱۲. عوامل فردی مؤثر بر نگرش افراد به فناوری اطلاعات ۵۴

 

۲-۳. پیشینه پژوهش ۵۴

 

۲-۳-۱. پیشینه‌ پژوهش در خارج از ایران. ۵۵

 

۲-۳-۲. پیشینه‌ پژوهش در ایران. ۶۳

 

۲-۳-۳. جمع‌بندی پیشینه‌ها ۷۱

 

فصل سوم: روش­شناسی پژوهش

 

۳-۱. مقدمه. ۷۳

 

۳-۲. روش پژوهش. ۷۳

 

۳-۳. جامعه‌ی آماری پژوهش ۷۳

 

۳-۴. نمونه‌ی آماری و روش نمونه‌گیری ۷۳

 

۳-۵. ابزار گرد‌آوری داده‌ها ۷۵

 

۳-۶. روایی ابزار گردآوری داده­ ها ۷۶

 

۳-۷. پایایی ابزار گردآوری داده­ ها. ۷۷

 

۳-۸. روش تجزیه و تحلیل داده‌ها ۷۸

 

فصل چهارم: یافته­ های پژوهش

 

۴-۱. مقدمه. ۸۰

 

۴-۲. بررسی ویژگی­­های جمعیت­­شناختی ۸۰

 

۴-۲-۱. توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب جنسیت ۸۰

 

۴-۲-۲. توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب سن. ۸۱

 

۴-۲-۳. توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب میزان تحصیلات. ۸۲

 

۴-۲-۴. توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب رشته تحصیلی. ۸۳

 

۴-۲-۵. توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب تجربه­ی استفاده از فناوری اطلاعات ۸۳

 

۴-۲-۶. توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب سابقه­ی کار. ۸۴

 

۴-۲-۷. توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب شرکت در دوره­ های آموزشی فناوری اطلاعات ۸۵

 

۴-۳. یافته­ های مربوط به پرسش­های پژوهش. ۸۶

 

۴-۳-۱. نگرش کتابداران عمومی استان خوزستان نسبت به فناوری اطلاعات چگونه است؟ ۸۶

 

۴-۳-۲. آیا بین عوامل کارآیی فناوری اطلاعات، عملکرد کاری، پذیرش ، اعتماد به استفاده و نگرانی در کتابداران عمومی استان خوزستان با
نگرش آنان نسبت به فناوری اطلاعات رابطه­ای وجود دارد؟. ۱۱۰

 

۴-۳-۳. آیا بین هر یک از پیش­بین­های جنسیت، سن، میزان تحصیلات، رشته تحصیلی، تجربه­ی استفاده از فناوری اطلاعات، سابقه­ی کار
در کتابخانه و شرکت در دوره­ های آموزشی پیرامون فناوری اطلاعات با نگرش کتابداران عمومی استان خوزستان نسبت به فناوری اطلاعات
رابطه­ای وجود دارد؟. ۱۱۲

 

فصل پنجم: بحث و نتیجه ­گیری

 

۵-۱. مقدمه ۱۲۶

 

۵-۲. بحث و نتیجه ­گیری در مورد پرسش‌های پژوهش ۱۲۶

 

۵-۳. پیشنهادهای پژوهش. ۱۴۴

 

۵-۴. پیشنهادهایی برای پژوهش‌های آینده ۱۴۵

 

برای دانلود متن کامل این پایان نامه به سایت  pipaf.ir  مراجعه نمایید.

فهرست منابع. ۱۴۷

 

پیوست‌ها. ۱۶۲

 

 

چکیده: هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی نگرش کتابداران عمومی استان خوزستان نسبت به فناوری اطلاعات و عوامل فردی مؤثر بر آن بوده که به روش پیمایشی، از نوع توصیفی- همبستگی انجام شده است. ابزار گردآوری داده­ ها، ترجمه­ی فارسی پرسش­نامه­ی نگرش به فناوری اطلاعات صراف و تمجن (۲۰۰۳) است. جامعه­ آماری پژوهش، شامل کلیه­ی کتابداران شاغل در کتابخانه­ های عمومی استان خوزستان (۳۳۴ نفر) می­باشد، که با بهره گرفتن از جدول
کرجسی- مورگان، ۱۷۹ نفر از آنان به عنوان نمونه انتخاب شدند. از میان ۱۷۹ پرسشنامه‌ی پخش شده در بین نمونه آماری، ۱۴۵ پرسشنامه (معادل ۸۱ درصد) بازگشت داده شد و کار تجزیه و تحلیل یافته‌ها بر اساس تعداد مذکور انجام و برای تحلیل داده‌ها از آمار توصیفی (فراوانی، درصد فراوانی، میانگین و انحراف استاندارد) و برای تعیین معنی‌داری رابطه­ها از آمار استنباطی (آزمون تی و ضریب همبستگی پیرسون) استفاده شد. روایی پرسش­نامه با بهره گرفتن از روایی صوری و هم­چنین از طریق محاسبه‌ی ضریب همبستگی هر یک از عامل­ها با نمره‌ی کل پرسش­نامه، مورد تأیید قرار گرفت. به منظور سنجش میزان پایایی پرسش­نامه از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد که پایایی کلی آن برابر با ۸۶/۰ به دست آمد، و تک­تک عوامل نیز از پایایی مطلوبی برخوردار بودند. نتایج پژوهش نشان داد که ۳/۱۹ درصد (۲۸ نفر) از کتابداران، نگرش منفی و نسبتاً منفی و ۶/۸۰ درصد (۱۱۷ نفر) نگرش مثبت و نسبتاً مثبتی، نسبت به فناوری اطلاعات دارند. هم­چنین نتایج حاکی از این بود که بین عوامل کارآیی فناوری اطلاعات، عملکرد کاری، اعتماد به استفاده و پذیرش فناوری اطلاعات با نگرش به فناوری اطلاعات رابطه­ای مثبت و معنا‌دار؛ و بین نگرانی و نگرش به فناوری اطلاعات، رابطه­ای منفی و معنادار وجود دارد. نتایج حاصل از بررسی رابطه­ بین هر یک از پیش­بین­های جنسیت، سن، میزان تحصیلات، رشته تحصیلی، تجربه­ی استفاده از فناوری اطلاعات، سابقه­ی کار در کتابخانه و شرکت در
دوره­ های آموزشی پیرامون فناوری اطلاعات با نگرش کتابداران عمومی استان خوزستان نسبت به فناوری اطلاعات، نشان داد که بین متغیرهای جنسیت، میزان تحصیلات، رشته تحصیلی، سابقه­ی کار کتابداران در کتابخانه با نگرش آنان نسبت به فناوری اطلاعات رابطه­ معناداری وجود ندارد. بین نگرش کتابداران نسبت به فناوری اطلاعات و سن آنان رابطه­ منفی و معنادار، و بین تجربه­ی کتابداران در استفاده از فناوری اطلاعات و شرکت در دوره­ های آموزشی پیرامون فناوری اطلاعات با نگرش آنان نسبت به فناوری اطلاعات، رابطه­ مثبت و معناداری یافت شد.

۱-۱. مقدمه

 

دنیای مدرن امروز در حال تجربه­ی دگرگونی­های اساسی از جامعه صنعتی به جامعه اطلاعاتی و دانایی­ محور، و از سازمان­های سنتی به سازمان­های یادگیرنده و دانایی مدار می­باشد. این­ گذار با بهره گرفتن از قابلیت­های فناوری اطلاعات صورت می­پذیرد (رهنمافرد، ۱۳۸۴، ص ۴۲). امروزه فناوری اطلاعات از مهمّ­ترین محورهای توسعه در جهان است و بسیاری از کشورهای جهان، توسعه­ی فناوری اطلاعات را یکی از اساسی­ترین زیرساخت­های توسعه­ی خود قرار داده­اند.

 

فناوری­های اطلاعاتی و ارتباطی جزء مهمی از جامعه ما شده ­اند (چیمیک[۱]، ۲۰۰۴؛ نقل در اولاتوی[۲]، ۲۰۰۹، ص ۱۲۷۲). پیشرفت­های فناوری اطلاعات و کاربرد آن در تمام ابعاد زندگی، جامعه­ امروز را با تغییراتی مواجه کرده است. جوامعی که به موقع و سریع اطلاعات مورد نیاز خود را به دست آورده، تجزیه و تحلیل کرده و از نتایج آن­ها به درستی بهره­مند شده ­اند، همواره موفق­تر از دیگر جوامع هستند. ورود و گسترش فناوری اطلاعات و ارتباطات در جامعه، رشد انتشار اطلاعات را در پی داشته است،
به­گونه­ای که اطلاعات به سرعت به اقصی نقاط جهان منتقل و در دسترس کاربران قرار می­گیرد. فضای مجازی، دنیای سایبری، جهان شبکه­ای و جامعه­ اطلاعاتی برخی از مفاهیمی هستند که با توسعه­ی فناوری به وجود آمده­اند. این اصطلاحات نشان از آن دارند که دنیا به سمتی پیش می­رود که فاصله­ها و مکان جغرافیایی، در دسترسی به اطلاعات معنا و مفهومی ندارند.

 

اهمیت فناوری اطلاعات و اثرات آن برای سازمان­ها افزایش یافته و رشد و توسعه­ی آن احساس
می­شود، به­گونه­ای که امروزه تصور سازمانی بدون فناوری اطلاعات غیرممکن به نظر می­رسد. فناوری اطلاعات فرصتی است که می­توان با بهره گرفتن از آن دامنه­ی کسب و کار سازمان را توسعه بخشید و خدمات را گسترش داد و تسریع نمود. هم­چنین فناوری اطلاعات می ­تواند نقش مهمی در ارتقای
بهره­وری و کارآیی در سازمان­های مختلف دولتی یا خصوصی داشته باشد. سازمان­هایی که در آن­ها فرایند پیاده­سازی و استفاده از فناوری اطلاعات با موفقیت همراه باشد، با دستاوردهای قابل توجهی
رو به رو خواهند شد.

 

تحقیقات نشان می­ دهند که یکی از مهمّ­ترین دلایل تمایز سازمان­ها از یکدیگر، درجه­ به­کارگیری فناوری اطلاعات در فعالیت­های سازمانی است (صفدری، درگاهی، اشراقیان، و برزه­کار، ۱۳۹۰، ص ۲۵). از جمله سازمان­هایی که با تحول فناوری دچار دگرگونی­هایی در ساختار و روش انجام کار
شده ­اند، کتابخانه­ها هستند. کتابخانه­ها همواره از فناوری­های زمان خود تأثیر پذیرفته­اند. اختراع کاغذ و فراوانی آن، موجب تغییر نوع مواد کتابخانه­ای شد. به دنبال آن، اختراع چاپ دگرگونی در کتابخانه­ها به وجود آورد. دستنوشته­های نویسندگان که تا پیش از این با مشکلات زیاد استنساخ می­شد و در
نسخه­ های محدود توزیع و در اختیار علاقه­مندان قرار می­گرفت، در تعداد زیاد به چاپ رسید و در اختیار افراد بیشتری قرار گرفت. ظهور فناوری­های رایانه­ای تحول دیگری در کتابخانه­ها به وجود آورد. کاربردهای متنوع این فناوری­ها موجب شد تا کتابخانه­ها اقدام به خودکارسازی فرایندهای خود کنند. در واقع می­توان گفت که کتابخانه­ها با گذشت زمان از انبارهای مملو از مدارک به مراکز ارائه­ خدمات تبدیل شده ­اند، که به تمامی متخصصان و غیرمتخصصان در بهره ­برداری از مجموعه­های مفید و مورد نیاز کمک می­ کنند.

 

بقایی (۱۳۸۴، ص ۲) سرعت، حافظه­ بسیار وسیع، دقت بالا در فراهم­آوری، صرفه­جویی در نیروی انسانی، انباشت و بازیابی اطلاعات به مدد رایانه و امکان روزآمد کردن اطلاعات، را از دلایل استفاده­ی کتابخانه­ها از فناوری اطلاعات بیان کرده است.

 

کتابخانه­ های عمومی که از مهمّ­ترین نهادهای فرهنگی جامعه هستند، فناوری­های نوین اطلاعاتی را جذب، استفاده و ترویج نموده ­اند. اینترنت و قابلیت دسترسی آن به دنیای اطلاعات، کتابخانه­ های عمومی را به فناوری و وسایلی مجهز نموده که به لحاظ کیفی با امکانات گذشته­ی آن­ها قابل قیاس نیست. با وجود اینترنت، کتابخانه­ های عمومی این امکان را یافته­اند که خدمات اطلاعاتی خود را به صورت ۲۴ ساعته و ۷ روز هفته در اختیار عموم قرار دهند و در واقع این فرصت را دارند که دروازه­ی ورود به دنیای اطلاعات الکترونیکی باشند.

 

فناوری اطلاعات با تغییراتی که در روند ذخیره، بازیابی و مدیریت اطلاعات ایجاد کرده، نقش کتابداران و شکل­های مختلف خدمات کتابخانه­ها را نیز تغییر داده و آن­ها را از بافت سنتی خود خارج نموده است. تحولات فناوری، تجربه­ای پیچیده برای کتابداران بوده است. این تحولات با جهش­هایی به سمت جلو و هم­چنین لحظاتی مملو از مشکلات همراه است. از ابتدای کاربرد فناوری­ اطلاعات در کتابخانه­ها، همواره مخالفان و موافقانی، با کاربرد این فناوری­ها وجود داشته اند. برخی هوادار چنین تغییراتی هستند و برخی دیگر دچار نگرانی­هایی در برابر اعمال چنین تغییراتی می­شوند.

 

نیروی انسانی مخاطب اصلی فناوری اطلاعات است. سرمایه ­گذاری کتابخانه­ها در حوزه­ فناوری اطلاعات زمانی مؤثر خواهد بود که فناوری­های جدید توسط کتابداران پذیرفته شوند و چنانچه کتابداران در برابر تغییرات حاصل از فناوری مقاومت کنند، سرمایه ­گذاری در حوزه­ مورد نظر بی­نتیجه
خواهد ماند. نگرش، از مهمّ­ترین عوامل پیش ­بینی کننده­­ پذیرش فناوری­ها می­باشد (بیلر و ریچی[۳]، ۲۰۰۲؛ نقل در موغلی، طالبی، و صیف، ۱۳۹۰، ص ۳۴). پیاده­سازی فناوری اطلاعات و ارتباطات در
کتابخانه­ها تا حد زیادی به نگرش کتابداران به این فناوری­ها بستگی دارد (رمضان[۴]،۲۰۰۴ ، ص ۴۴۰).

 

نگرش فرد در مورد یک موضوع، می ­تواند بر رفتار وی نسبت به آن موضوع تأثیرگذار باشد.
هم­چنین اهمیتی که مدیران برای استفاده­ی صحیح از فناوری­­ قائل هستند، در کاربری آن­ نقش      مهمی دارد. مدیران دارای نگرش مثبت، خود موتور محرکی در استفاده از فناوری­ اطلاعات به حساب می­آیند.

 

اهمیت به­کارگیری فناوری­های­ اطلاعاتی در زمینه ­های مختلف بر کسی پوشیده نیست. توجه به این امر، کتابخانه­ها و کتابداران را ملزم به همگام  شدن با این فناوری­ها می­دارد. پس برای این همگامی، آگاهی از نگرش کتابداران نسبت به فناوری­ اطلاعات امری ضروری به نظر می­رسد، تا کتابخانه­ها بتوانند در عصری که به عصر اطلاعات و ارتباطات موسوم است به گونه­ای مؤثر عمل کنند.

 

 

 

۱-۲. بیان مسأله

 

کتابخانه­ها در ایران از مدت­ها قبل سرمایه ­گذاری در زمینه­ فناوری اطلاعات را آغاز کرده­اند، و در توسعه هر چه بیشتر آن می­کوشند. هدف از این سرمایه ­گذاری­ها، بهبود بهره­وری فردی و در نهایت بهره­وری سازمانی است. با این حال شواهد نشان می­ دهند که ناکامی در این سرمایه ­گذاری­ها در مقایسه با توفیق در آن­ها رایج­تر بوده است (ناخدا، حری، و کرمدوست، ۱۳۸۴، ص ۸۸). علی­رغم مزایایی که کاربرد فناوری اطلاعات برای کتابخانه­ها داشته، آن­ها با مسائل و مشکلات مربوط به کاربرد آن از جنبه­ های گوناگون مانند فردی، سازمانی، فرهنگی و اجتماعی روبه­رو شده ­اند.

 

کاربردهای مختلف فناوری اطلاعات در زمینه ­های متنوعی مانند شهر الکترونیکی، دولت الکترونیکی، تجارت الکترونیکی و آموزش الکترونیکی با سرعت  در حال گسترش می­باشند. به همین دلیل دولت­ها با ایجاد زیرساخت­های مناسب، رشد و توسعه­ی فناوری اطلاعات را تسریع نموده ­اند. سازمان­ها نیز برای بهره­ گیری از مزایای فناوری اطلاعات، تمهیداتی اندیشیده­اند که یکی از آن­ها
طرح­های جامع فناوری اطلاعات است. نهاد کتابخانه­ های عمومی کشور با نگاهی نوین به فناوری اطلاعات به ­عنوان ابزار اصلی تحول در سازمان­های امروز، با تعریف پروژه­ی تدوین طرح جامع فناوری اطلاعات و به­کارگیری مشاور دارای تجربه در طراحی سیستم­های بر پایه­ فناوری اطلاعات در سازمان­های فرهنگی و استفاده از توانمندی­های علمی و اجرایی موجود در داخل و خارج کشور، در راستای حصول اهداف زیر گام برمی­دارد:

 

 

 

 

 

 

 

 

 

• مکانیزاسیون فرایندهای کلیدی و عملیاتی؛
• دستیابی به سیستم­های تعاملی رزرو و سفارش الکترونیکی منابع کتابخانه؛
• ارائه­ خدمات الکترونیکی متنوع برای اعضا؛
• تهیه­ نسخ الکترونیکی از منابع نایاب کتابخانه؛
• دسترسی آسان به منابع پرتقاضا برای همه و از همه جا؛
• جست و جوی سریع در پایگاه­های اطلاعاتی داخلی و خارجی؛
• حفاظت و نگهداری از اصل منابع به­طور مناسب­تر؛
• توانایی پاسخگویی مناسب­تر به نیازهای مراجعان؛ و
• صرفه جویی در زمان مراجعان و کتابداران (رهنمافرد، ۱۳۸۴، ص ۴۶).

هم­چنین در سند چشم­انداز نهاد کتابخانه­ های عمومی ایران در سال ۱۴۰۴ آمده است که این نهاد در بهره­ گیری از فناوری­های نوین اطلاعاتی با ایجاد کتابخانه­ های ترکیبی از طریق

سامانه پژوهشی – بررسی و ارزیابی کتابخانه های دانشگاهی شهرستان سبزوار

۱-۱۰ نمونه گیری پژوهش۱۶

 

۱-۱۱ ابزار گردآوری پژوهش.۱۶

 

 

 

فصل دوم: مبانی نظری.۱۸

 

۲-۱ مقدمه۱۹

 

۲-۲ دانشگاه، مرکز اصلی پژوهش۲۰

 

۲-۳ کتابخانه دانشگاهی اساسی ترین نهاد آموزشی۲۲

 

۲-۴ کارکرد و اهداف کتابخانه دانشگاهی۲۳

 

۲-۴-۱ مجموعه۲۳

 

۲-۴-۲ دسترسی به منابع.۲۳

 

۲-۴-۳ کاربرد درون سازمانی۲۴

 

۲-۴-۴ آموزش استفاده کنندگان.۲۴

 

۲-۴-۵ ذخیره و نگهداری.۲۴

 

۲-۵ نقش آموزشی کتابخانه دانشگاهی۲۴

 

۲-۶ کتابخانه های دانشگاهی نوین۲۶

 

۲-۷ کتابخانه های دانشگاهی در آینده۲۸

 

۲-۸ کتابخانه های دانشگاهی نوین۲۸

 

۲-۹ اهمیت استاندارد۲۹

 

۲-۹-۱ نقش استانداردها در کتابداری و اطلاع رسانی.۳۰

 

۲-۹-۲ استانداردهای رایج در کتابداری و اطلاع رسانی۳۱

 

۲-۱۰ انجمن کتابخانه های دانشگاهی و مرجع.۳۷

 

۲-۱۱ سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران۴۰

 

۲-۱۱-۱ اهداف و وظایف کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران.۴۰

 

۲-۱۱-۱-۱ استانداردها۴۱

 

۲-۱۲ استانداردهای کتابخانه های دانشگاهی ایران.۴۳

 

۲-۱۲-۱ تاریخچه.۴۳

 

۲-۱۲-۲ شیوه کار.۴۵

 

۲-۱۲-۳ هدف و پوشش۴۶

 

۲-۱۳ پیشینه پژوهش در ایران۴۷

 

۲-۱۴ پیشینه پژوهش در خارج از کشور۵۳

 

۲-۱۵ جمع بندی پیشینه پژوهش۵۷

 

فصل سوم: روش شناسی پژوهش۵۸

 

مقدمه۵۹

 

۳-۱ روش پژوهش.۵۹

 

۳-۲ جامعه پزوهش۵۹

 

۳-۳ نمونه گیری پژوهش.۶۰

 

۳-۴ ابزار گردآوری پژوهش.۶۰

 

۳-۵ روش تجزیه و تحلیل آماری داده ها.۶۱

 

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها.۶۲

 

مقدمه۶۳

 

۴-۱ یافته های پژوهش۶۳

 

۴-۱-۱ وضعیت کمّی مجموعه کتابخانه های دانشگاهی سبزوار۶۶

 

۴-۱-۲ بررسی کمّی عناوین نشریات کتابخانه های دانشگاهی سبزوار۶۸

 

۴-۱-۳ بررسی کمّی مجموعه دیداری-شنیداری کتابخانه های دانشگاهی سبزوار.۶۹

 

۴-۱-۴ مجموعه مورد نیاز جامعه پژوهش بر اساس فرمول استاندارد۷۰

 

۴-۱-۵ مقایسه مجموعه مورد نیاز جامعه پژوهش براساس فرمول استاندارد کتابخانه های دانشگاهی ایران۷۳

 

۴-۱-۶ بررسی وضعیّت فضای مطالعه جامعه پژوهش.۷۴

 

۴-۱-۷ بررسی وضعیّت نیروی انسانی جامعه پژوهش.۷۵

 

۴-۱-۸ بررسی وضعیّت بودجه جامعه پژوهش۷۶

 

۴-۲ تجزیه و تحلیل یافته های پژوهش۹۲

 

۴-۳ پاسخ به پرسش های پژوهش.۱۰۱

 

  فصل پنجم: نتایج پژوهش۱۱۱

 

۵-۱ خلاصه پژوهش۱۱۰

 

۵-۲ بحث و نتیجه گیری.۱۱۰

 

۵-۳ آزمون رتبه ـ علامتدار ویلکاکسون۱۱۲

 

۵-۴ تفسیر و بحث موارد معنی دار آزمون .۱۱۳

 

۵-۵ محدویت های پژوهش۱۱۵

 

۵-۶ پیشنهادهای کاربردی۱۱۵

 

۵-۷ پیشنهادهایی برای پژوهش های آینده۱۱۶

 

برای دانلود متن کامل پایان نامه به سایت  fotka.ir  مراجعه نمایید.

منابع و مآخذ.۱۱۷

 

الف) فارسی۱۱۷

 

الف) غیرفارسی۱۲۰

 

پیوست ها.۱۲۲

 

پیوست ۱. معرفی شهرستان سبزوار۱۲۳

 

پیوست۲. معرفی دانشگاه های شهرستان سبزوار۱۱۹

 

پرسشنامه.۱۳۴

 

سوالات پرسشنامه.۱۳۸

 

مقدمه

 

گسترش روز افزون منابع اطلاعاتی و رشد منابع چاپی و الکترونیکی و محدودیت نیروی انسانی و اقتصادی نیاز به داشتن کتابخانه ای کار آمد در محیط یک دانشگاه را نمایان می سازد. در این راستا وظیفه و هدف اصلی کتابخانه های دانشگاهی حمایت از برنامه های آموزشی و پژوهشی دانشگاه است و کتابخانه نیز ابزار تحقیق و آموزش به حساب می آید.کتابخانه های دانشگاهی که به عنوان بخشی از نظام آموزشی عالی هر کشوری محسوب می شوند نقش بسیار مهمی در گردآوری و انتقال اطلاعات علمی دارند. البته کتابخانه های دانشگاه های مدرن امروزی ، با در اختیار داشتن امکانات وسیع و مناسب می توانند در توسعه زمینه های مختلف دانش حتی در پیشرفت تمدن بشر نقش مهمی داشته باشند

 

برای تحول در کشور و حرکت به سوی توسعه واقعی در همه ابعاد آن، باید در دانشگاه ها تحول ایجاد کرد و بدون این تحول صحبت از توسعه مفهومی ندارد. تا زمانی که ما به انسانهای آگاه که در دانشگاه ها و مراکز علمی پرورش می یابند دست پیدا نکنیم، جامعه به توسعه مطلوب دست نخواهد یافت . باروری آموزش و ترویج و توسعه فرهنگ پژوهش در دانشگاه ها و سرانجام گسترش مرزهای دانش ، به اعتلای کیفی خدمات کتابخانه ها بستگی دارد و این خود مستلزم برخورداری این کتابخانه ها از خدمات نیروی انسانی مناسب و کار آمد است
( فدایی، ۱۳۷۵ ).

 

توماس کارلایل[۱] فیلسوف مشهور،اعتقاد داشت که، “دانشگاه واقعی عبارت است از مجموعه ای از کتابها”.همچنین لوئیس شورز[۲]، رئیس گروه کتابداری دانشگاه فلوریدا[۳] در مورد نقش کتابخانه در بافت آموزشی دانشگاه نظریه ” کتابخانه دانشکده ای[۴] ” را ارائه می دهد که از کتابخانه به عنوان نهادی آموزشی که در آن دانشکده یک کتابخانه و کتابخانه یک دانشکده است یاد می کند (پریرخ،۱۳۸۰).

 

براساس نظرات ویلسون و تابر[۵] کتابخانه دانشگاهی که خوب اداره شود، فعالیت های خود را در مسیر اجرای عملکردهای دانشگاه قرار می دهد. کتابخانه دانشگاه با گردآوری و سازماندهی کتابها ، نسخه های خطی ، نشریات و سایر مواد، به حفظ دانش و عقاید، و نیروهای فعال در تدریس و پژوهش،  وهمچنین  گسترش
برنامه های دانشگاه کمک شایانی خواهد داشت.کتابخانه از طریق خدمات گوناگون مرجع و کتابشناختی ،باید  در هماهنگی هرچه بیشتر با انتظارها و نیازهای در حال تغییر کاربران( که برخاسته از ظهور فناوری های نوین و تولید فرایند اطلاعات است).باشد چرا که ماموریت کتابخانه دانشگاهی مدرن عمل کردن به عنوان ابزار پویای آموزشی می باشد(ترقی،۱۳۸۸).

 

کتابخانه ها باید به عنوان کانون های اصلی اطلاع رسانی و فناوری های مربوط به آن همگام بوده و مطابق با استانداردهای کتابخانه ای رشد نماید.در این راستا می توان از معیارهای معتبر جهانی به عنوان وسیله ای برای ارزیابی کتابخانه بهره گرفت و کتابخانه را مورد بررسی قرار داد.با توجه به گسترش کتابخانه ها و تاثیر تکنولوژیهای ارتباطی و اطلاعاتی ، رعایت استانداردها در اداره امور کتابخانه ها و ارتقای سطح کمّی و کیفی خدمات کتابخانه ها، ملموس و از اهمیت خاصی برخوردار است. با به کارگیری استانداردها ، خدمات کتابخانه ها بهینه سازی
می شود (احمد زاده،۱۳۸۴).

 

توسعه آموزش عالی در ایران ، افزایش تعداد پذیرش دانشجو ، تنوع رشته های تحصیلی و ارتقاء درجات تحصیلات عالی در همه دانشگاه هاو از جمله دانشگاه های شهرستان سبزوار ، نیازها و تغییراتی را می طلبد. شناسایی و معرفی مشکلات و معضلات در جامعه پژوهش این تحقیق  وجود دارد و مقایسه این جامعه با استانداردهای کتابخانه های دانشگاهی ایران نشان خواهد داد که تا چه اندازه با استانداردها فاصله وجود دارد و چگونه باید این فاصله ها را پر کرد.

 

۱ـ۱. بیان مسئله

 

کتابخانه های دانشگاهی به واسطه رسالتی که در راستای تربیت و آموزش نیروی انسانی عهده دار هستند بیش از هر زمانی نیازمند فراهم آوری، پردازش ، ارائه و اشاعه اطلاعات لازم به دانشجویانی هستند که این مهم مستلزم همگام شدن با آخرین انتشارات بومی و جهانی و همچنین دستیابی به فن آوری های لازم در این زمینه است که به نظرمی رسداین مسئله به دلایل گوناگون در کتابخانه های دانشگاهی کشور ما آنگونه که شایسته است تحقق نیافته و ضرورت دارد با انجام تحقیقات لازم بستری فراهم شود تا فعالیت این کتابخانه ها علاوه بر انطباق با استاندارد های موجود خدمات ارزنده تری به جامعه دانشگاهی ارائه کنند.

 

بنابراین در نظام های دانشگاهی نیز باید به این مهم توجه شود که وجود کتابخانه هایی با امکانات مناسب نه تنها قدرت یادگیری دانشجویان را به شکل غیر مستقیم افزایش می دهد بلکه اساساً دانشجویان را به سمت خلاقیّت و نوآوری هدایت می کنند. همخوانی امکانات و تجهیزات و همچنین وجود نیروی انسانی کارآمد ، اصلی است که در کتابخانه های دانشگاهی مورد توجه کافی قرار نگرفته و همین مسئله سبب می شود تا کتابخانه های دانشگاهی در راه رسیدن به اهداف واقعی خود کاملا منطبق نباشند.وجود چنین مشکلاتی ایجاب می کند تا با بررسی های لازم و شناخت موانع و مشکلات بستر مناسبی برای رشد و شکوفایی این نوع از کتابخانه ها فراهم شود و مسئولین دانشگاه ها را در درک مناسب از ضرورت وجودی کتابخانه ها و شناخت مسائل و مشکلاتی که با آن دست به گریبانند، یاری کرد ( ترکیان تبار و دیگران ، ۱۳۸۸).

 

دراین تحقیق سعی برآن است که میزان کارآیی کیفی وکمّی کتابخانه های دانشگاهی شهرستان سبزوارکه زیرنظر وزارت علوم،تحقیقات و فناوری و همچنین وزارت بهداشت و درمان وآموزش پزشکی هستند طبق استانداردهای کتابخانه های دانشگاهی ایران ارزیابی گردد. بدین وسیله تصویری روشن و جامع از وضعیت کنونی کتابخانه های دانشگاهی ارائه داده می شود و ضمن این مقایسه نواقص و کاستی ها مشخص و بتوان در جهت رفع آن راهکارهایی مناسب ارائه داد.

 

مراعات کردن استانداردهای کتابخانه ها راه مطمئنی برای جلوگیری از اتلاف نیروی انسانی و مهمتر از همه ارتقای خدمات کتابخانه ای به کاربران است.استانداردهای کتابخانه ای ضوابطی است که با بهره گرفتن از آن می توان خدمات کتابخانه را سنجش و ارزیابی کرد.استانداردهای کتابخانه ای را می توان به عنوان الگوی مطلوب راهکارهای نمونه، ملاک ارزشیابی، انگیزه ای برای توسعه و پیشرفت آتی و نیز به عنوان ابزارهای ضروری برای کمک به تصمیم گیری و عمل ، نه تنها برای کتابداران بلکه عموم افراد غیر کتابدار که به طور مستقیم با مقوله
برنامه ریزی و مدیریت کتابخانه ها و خدمات کتابخانه ای سروکار دارند، توصیف کرد.رعایت کردن استانداردها دو اصل مهم سازگاری سیستم ها و اشتراک منابع را که زیربنای خدمات نوین کتابخانه ای با کیفیت بالا محسوب
می شوند، تحقق می بخشد(ترقی،۱۳۸۸).

 

لزوم توجه به این مهم ، باعث شد که پژوهش حاضر در ارتباط با وضعیت کتابخانه های دانشگاهی شهرستان سبزوار صورت گیردوباخدمات کتابداری و اطلاع رسانی مناسب در حد استانداردهای تدوین شده از سوی کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران مقایسه شود تا شاید با انجام اصلاحات لازم گامی در جهت رضایت اساتید و دانشجویان برداشته شود با انجام چنین تحقیقاتی و بدست آمدن نتایج آن می توان حداقل مسئولین
دانشگاه ها را نسبت به کمبود های موجود آگاه نموده و راهنمایی جهت انجام بهبود وضعیت ارائه کرد.

 

 ۱ـ۲. تعریف عملیاتی اجزای پژوهش

 

ارزیابی:” ارزیابی کیفیت منابع اطلاعاتی یک کتابخانه، که معمولاً بر اساس اهداف خاص یا نیازهای گروه های مورد نظر کتابخانه می باشد”(فیشر[۶]،۱۹۷۷).

 

کتابخانه دانشگاهی:یک کتابخانه یا تعدادی کتابخانه دانشکده ای که بوسیله یک دانشگاه برای استفاده دانشجویان و استادان همان دانشگاه تاسیس می شود و مدیریت ونگهداری آن نیزبا دانشگاه است  (سلطانی،۱۳۷۲).       

 

       استانداردها: با توجه به اینکه استانداردهای کتابخانه های دانشگاهی ایران بیشتر بر واقعیت های جامعه آماری مورد تحقیق نزدیکتراست بامشورت و نظر استاد محترم راهنما معیار محاسبه”، ویرایش دوم استانداردهای کتابخانه های دانشگاهی ایران تدوین شیرین تعاونی ” دراین تحقیق، مورد استفاده قرار گرفت.

 

کتابخانه های دانشگاهی شهرستان سبزوار : تمام کتابخانه های دانشکده ای دانشگاه های شهرستان سبزوار ( دانشگاه علوم پزشکی ، دانشگاه حکیم سبزواری(تربیت معلم سابق) ، دانشگاه پیام نور و دانشکده های فنی و حرفه ای پسران و دختران ) جامعه این پژوهش را تشکیل می دهند.

 

 

 

۱ـ۳. پرسش های اساسی

 

 

 

 

1. اهداف و وظایف کتابخانه های دانشگاهی شهرستان سبزوار به چه میزان با استانداردهای کتابخانه های دانشگاهی ایران مطابقت دارد؟
2. سبک و شیوه مدیریت کتابخانه ها ی دانشگاهی شهرستان سبزوار به چه میزان با استانداردها
   کتابخانه های دانشگاهی ایران مطابقت دارد؟
3. نیروی انسانی شاغل درکتابخانه های دانشگاهی شهر سبزوار به چه میزان با استانداردهای کتابخانه های دانشگاهی ایران مطابقت دارد؟
4. منابع موجود درکتابخانه ها (چاپی و غیرچاپی) به چه میزان با استانداردهای کتابخانه های دانشگاهی ایران مطابقت دارد؟

ه. سازماندهی منابع به چه میزان با استانداردها مطابقت دارد؟

 

 

 

6. خدمات کتابخانه ای کتابخانه های یاد شده ، به چه میزان با استانداردهای کتابخانه های دانشگاهی ایران مطابقت دارد؟
7. ساختمان و تجهیزات کتابخانه های دانشگاهی شهرستان سبزوار به چه میزان با استانداردهای
   کتابخانه های دانشگاهی ایران مطابقت دارد؟
8. بودجه تخصیص یافته به کتابخانه های دانشگاهی شهرستان سبزوار به چه میزان با استانداردهای دانشگاهی ایران مطابقت دارد؟

۱ـ۴. هدف پژوهش

 

هدف این پژوهش بررسی وارزیابی وضعیت موجودکتابخانه های دانشگاهی شهرستان سبزواربراساس استانداردهای اهداف و وظایف، سازمان و مدیریت، نیروی انسانی، مجموعه، سازماندهی منابع، خدمات، ساختمان و تجهیزات و بودجه کتابخانه های دانشگاهی ایران و مقایسه این شاخص های استاندارد، با جامعه پژوهش می باشد.

 

۱ـ۵. فایدۀ پژوهش

 

فواید حاصل از این پژوهش به شرح ذیل می باشد:

 

 

 

1. ارزیابی کمّی و کیفی و شناسایی نقاط ضعف و قوت وضعیت موجودکتابخانه های دانشگاهی شهرستان سبزوار
2. مقایسه و ارزیابی مجموعه کتابخانه های دانشگاهی شهرستان سبزوار با شاخص های استانداردهای کتابخانه های دانشگاهی ایران، نشان خواهد داد که تا چه میزان با سطح استاندارد به لحاظ کمیّ و کیفی نزدیک هستند و تا چه حد فاصله و شکاف وجود دارد.
3. آگاهی مسئولان امر و روسای دانشگاه ها از یافته های پژوهش ،که این امر می تواندباعث توسعه کمّی و کیفی مجموعه، فضا و همچنین آموزش یاجذب نیروی متخصص در مراکز اطلاع رسانی و کتابخانه ها خواهد شد.

۱ـ۶. فرضیه پژوهش

 

وضعیت موجود در کتابخانه های دانشگاهی شهرستان سبزوار با” استانداردهای کتابخانه های دانشگاهی ایران “مطابقت ندارد.

 

۱ـ۷. معرفی متغیرهای پژوهش

 

متغّیرهای مستقل

 

کتابخانه های دانشگاهی شهرستان سبزوار

 

           متغّیرهای وابسته

 

وضعیت اهداف و وظایف، مجموعه، نیروی انسانی، سازماندهی منابع، خدمات، ساختمان و تجهیزات

 

۱ـ۸. روش پژوهش

پیش بینی تعلل ­ورزی تحصیلی دانش آموزان بر اساس مولفه ­های ارزش …

۱-۵ اهداف جزئی پژوهش.۸

 

۱-۶ فرضیه ­های پژوهش.۸

 

۱-۶-۱ سوال پژوهش.۹

 

۱-۷ انواع متغیرها۹

 

۱-۸ تعاریف مفهومی و عملیاتی.۹

 

۱-۸-۱ تعلل­ورزی۹

 

۲-۸-۲ ارزش تکلیف.۹

 

فصل دوم: ادبیات و پیشینه­ی پژوهشی

 

۲-۱ پیشینه­ی نظری.۱۱

 

۲-۱-۱ تعریف تعلل­ورزی۱۱

 

۲-۱-۱-۱ انواع تعلل­ورزی۱۲

 

۲-۱-۱-۲ انواع افراد تعلل­ورز۱۳

 

۲-۱-۱-۳ حوزه­های اصلی تعلل­ورزی۱۵

 

۲-۱-۱-۴ علل تعلل­ورزی۱۶

 

۲-۱-۱-۵ فاکتورهای موثر در پاسخ فرد به تعلل­ورزی.۲۲

 

۲-۱-۱-۶ پیامدهای تعلل­ورزی۲۳

 

۲-۱-۱-۷ تفاوت تعلل­ورزی با تنبلی۲۴

 

۲-۱-۱-۸ علایم و نشانه­ های تعلل­ورزی۲۵

 

۲-۱-۱-۹ راهکارهایی برای مقابله با تعلل­ورزی۲۵

 

برای دانلود متن کامل این پایان نامه به سایت  fumi.ir  مراجعه نمایید.

۲-۱-۱-۹-۱ مبارزه۲۵

 

۲-۱-۱-۱۰ تعلل­ورزی راهی برای مقابله۲۵

 

۲-۱-۱-۱۱ نظریه­ های تعلل­ورزی.۲۶

 

۲-۱-۱-۱۲ شیوع تعلل­ورزی۲۷

 

۲-۱-۲ تعریف ارزش تکلیف۲۸

 

۲-۱-۲-۱ چگونگی شکل­ گیری نظریه­ های انتظار-ارزش.۲۸

 

۲-۱-۲-۱-۱ شکل­ گیری سازه­ی انتظار.۲۹

 

۲-۱-۲-۱-۲ شکل­ گیری سازه­ی ارزش۲۹

 

۲-۱-۲-۱-۳ شکل­ گیری سازه­ی سطح انتظار۳۰

 

۲-۱-۲-۲ نظریه­ی انتظار-ارزش اتکینسون۳۰

 

۲-۱-۲-۲-۱ برایند گرایش در مدل اتکینسون.۳۱

 

۲-۱-۲-۲-۲ مدل ه­ی چهار قطبی در نظری اتکینسون.۳۳

 

۲-۱-۲-۳ نظریه­ی انتظار-ارزش اکلز و ویگفیلد۳۴

 

۲-۱-۲-۳-۱ مؤلفه­ های نظریه­ی اکلزو ویگفیلد.۳۴

 

۲-۱-۲-۳-۱-۱ انتظار و ارزش۳۴

 

۲-۱-۲-۳-۱-۲ خودطرحواره­ها، اهداف، حافطه­ی هیجانی، و دشواری فرد از تکلیف۳۵

 

۲-۱-۲-۳-۱-۳ ادراک فردی از محیط اجتماعی و تفاسیر فرد برای رخدادهای گذشته.۳۶

 

۲-۱-۲-۳-۱-۴ زمینه­ فرهنگی، رفتارهای اجتماعی کننده و رخدادهای گذشته۳۶

 

۲-۱-۲-۴ مولفه­های ارزش تکلیف۳۶

 

۲-۱-۲-۴-۱ ارزش اهمیت۳۶

 

۲-۱-۲-۴-۲ علاقه درونی.۳۷

 

۲-۱-۲-۴-۳ ارزش کاربردی.۳۷

 

۲-۱-۲-۴-۴ هزینه­ها۳۷

 

۲-۱-۲-۵ تاثیر رشد بر سازه­ی ارزش۳۸

 

۲-۱-۲-۵-۱ تغییرات شناختی.۳۸

 

۲-۱-۲-۵-۲ تغییرات محیطی.۳۹

 

۲-۱-۳ پیشینه­ی تجربی پژوهش.۳۹

 

۲-۱-۴ جمع­بندی نهایی.۴۸

 

فصل سوم: روش انجام پژوهش

 

۳-۱ مقدمه.۵۱

 

۳-۲ روش پژوهش۵۱

 

۳-۳ جامعه­ آماری۵۱

 

۳-۴ حجم نمونه و روش نمونه گیری ۵۱

 

۳-۵ ابزار جمع­آوری اطلاعات۵۲

 

۳-۵-۱ مقیاس تعلل­ورزی تاکمن۵۲

 

۳-۵-۲ مقیاس ارزش تکلیف.۵۲

 

۳-۶ روش اجرای پژوهش.۵۳

 

۳-۷ روش تجزیه و تحلیل داده ­ها۵۳

 

فصل چهارم: یافته­ های پژوهش

 

۴-۱ مقدمه.۵۵

 

۴-۲ یافته­ های توصیفی۵۵

 

۴-۳ یافته­ های استنباطی.۵۸

 

۴-۴ پیش فرض های همبستگی پیرسون۵۸

 

۴-۵ پیش فرض های رگرسیون خطی چند گانه۶۲

 

۴-۶ یافته­ های جانبی۶۵

 

فصل پنجم: بحث و نتیجه ­گیری

 

۵-۱ مقدمه.۶۹

 

۵-۲ تبیین یافته­ ها۶۹

 

۵-۳ محدودیت­های پژوهش۷۸

 

۵-۴ پیشنهادها.۷۹

 

۵-۴-۱ پیشنهادهای پژوهشی۷۹

 

۵-۴-۲ پیشنهادهای کاربردی۷۹

 

فهرست منابع

 

منابع فارسی.۸۱

 

منابع انگلیسی۸۶

 

پیوست­ها

 

پیوست۱ پرسش­نامه­ی تعلل­ورزی۸۹

 

پیوست۲ پرسش­نامه­ی ارزش تکلیف۹۰

 

چکیده­ی انگلیسی۹۱

 

مقدمه

 

در قرن ۲۱ به دلیل تنوع گسترده­ی محیط و تغییرات مداوم، مدیریت موثر فردی با چالشهای فراوانی روبه رو شده است. در چنین شرایطی سرعت عمل، نقش تعیین کننده ای در کارایی و اثربخشی فردی یافته است. بزرگنمایی که گاه یک ثانیه زودتر کلیک کردن بر موس، سرنوشت افراد و سازمانها را تغییر می دهد و لحظه ای غفلت و تعلل­ورزی صدمات بسیاری بر آنها وارد می­سازد. بنابراین به نظر می رسد استفاده درست از زمان و انجام کارها در موعد مقرر، یک الزام فردی و سازمانی است؛ مطلب مهمی که در بسیاری از زمانها فراموش می­شود و اثرهای نامطلوب بر جای می­گذارد. بسیاری از افراد از تعلل رنج می برند. کافی است با دیدی واقع بینانه، عملکرد روزانه خود را مورد ارزیابی قرار دهیم تا دریابیم که بسیاری از ما نیز از تعلل­ورزی خود صدمه می بینیم. این مشکل تنها مختص افراد خاصی نیست، بلکه شخصیت های بنامی، مانند: لئوناردو داوینچی (نقاش)، سنت آگوستین (فیلسوف)، داگلاس آدامز (نویسنده) و ساموئل تایلور (شاعر) نیز به تعلل­کاری مشهور بوده اند. تعلل ورزی یک مانع بزرگ بر مسیر زندگی ماست. پیشرفت ما را کند کرده و گاهی به طور کلی ما را از مسیر زندگی­مان خارج می­ کند (باسکو، ۲۰۱۰). تعلل تقریباً همیشه عوارض منفی بر بهره‌وری و بهزیستی افراد بر جا می گذارد. اگر چه هر کسی به گونه خاص تعلل­کاری می‌کند ولی بهترین تعریف تعلل می تواند این باشد: به تأخیر انداختن انجام کار، بدون هیچ دلیل موجه (الیس و کناوس، ۲۰۰۲)۰ بررسی‌های انجام شده، نشان می دهند که تعلل برای ۱۵ تا ۲۰ درصد افراد همیشگی و به عنوان یک مشکل مطرح است (استیل،۲۰۰۳). بر همین اساس لازم است این مشکل موشکافی شده، علل آن شناسایی و راه حل­های بهینه برای کاهش آن ارائه شود.

 

 ۱-۲ شرح و بیان مسئله­ پژوهش

 

به نظر می­رسد تعلل­ورزی[۱]یکی از واقعیات بی­چون وچرای زندگی است که در بین اقشار و مشاغل مختلف وجود دارد. تعلل­ورزی به معنای به تعویق انداختن امری به دلیل ناخوشایندی یا ملال­آوری آن است­ (فرهنگ نامه­ی کمبریج[۲]، ۲۰۰۳). واژه لاتین تعلل، مرکب از دو کلمه «پرو» و «کراسینوس» از ریشه لاتین به معنی «به تعویق انداختن تا صبح» است. این واژه معادل تعلل ورزی، سهل انگاری، به تعویق انداختن و این دست و آن دست کردن می باشد (الیس[۳]و جیمز نال ،۱۳۸۲). درباره تعلل­ورزی تعریف واحد پذیرفته شده­ای وجود ندارد و هر یک از صاحب­نظران از منظر خود به این موضوع نگریسته، تعریفی از آن ارائه کرده که به برخی اشاره می شود:

 

الیس و کناس[۴] (۲۰۰۲، به نقل از کاظمی، فیاضی، کاوه، ۱۳۸۹)، تعلل را تمایل به اجتناب از فعالیت، واگذار کردن انجام کار به آینده و استفاده از پوزش­خواهی برای توجیه تأخیر در انجام فعالیت تعریف کرده­اند. استیل[۵] (۲۰۰۳)، تعلل را عقب انداختن انجام عملی به دلیل ناخوشایندی و ملال آوری آن تعریف می کند. از نظر فراری[۶] و تیس[۷] (۲۰۰۰)، نیز تعلل مبین تأخیر در آغاز یا ادامه کار است. تعلل دزد زمان توصیف می شود، حتی به اعتقاد برخی افراد، تعلل سارق زندگی است (دوبینز و پتمن[۸]، ۱۹۹۸، به نقل از فیاضی و کاوه، ۱۳۸۸). تعلل در اصل مبین نبود خود مدیریتی است ، بدین معنی که فرد وقت خود را از راه انجام کارهایی بی فایده می دزدد ، اما هنگام مرگ، حاضر است به هر بهایی زمان را خریداری کند تا لحظه ای بیشتر زنده بماند.

 

تعلل از دیدگاه نظریه های متفاوتی مورد بررسی قرار گرفته است. نظریه های رفتاری، تعلل را بر اساس اصول پاداش و تنبیه اسکینر تبیین می کنند. بنابراین چنانچه فعالیتی برای آنها پیامد فوری نداشته باشد، در انجام آن تعلل می ورزند. نظریه های شناختی- رفتاری، تعلل را از دیدگاه باورها و فرایندهای شناختی  بررسی می کنند و بر شناخت و کشف تفکر غیرمنطقی زیربنایی آن متمرکز می شوند. نظریه های روان پویایی و روان تحلیلگری کلاسیک نیز، تعلل را نمادی از بازگشت سمبولیک به تعارض های روانی- جنسی دوره کودکی می دانند و نظریه پردازان انگیزشی معتقدند تعلل ورزی به این دلیل روی می دهد که افراد تعلل ورز به تکالیف و فعالیت های دیگری به غیر از تکلیفی که برای آنها در نظر گرفته شده است علاقمندند (شوارتز[۹] ،۲۰۰۷، به نقل از کاظمی و همکاران ۱۳۸۹). بررسی‌های انجام شده، نشان می دهند که تعلل برای ۱۵ تا ۲۰ درصد افراد همیشگی و به عنوان یک مشکل مطرح است. میزان تعلل ورزی تحصیلی مشکل آفرین در بین دانشجویان حدأقل ۷۰ تا ۹۵ درصد برآورد شده است (استیل، ۲۰۰۷). ﺗﻌﻠﻞورزی ﺣﺎد در ۲۰ ﺗﺎ ۳۰ درﺻﺪ داﻧـﺸﺠﻮﯾﺎن برآورد شده است­(ﻣـﮏﮐـﺎون  وﺟﺎﻧﺴﻮن[۱۰]، ۱۹۹۱، به نقل از هاشمی و همکاران، ۱۳۹۱).

 

«تعلل­ورزی» به هر نحوی که باشد رفتاری نامطلوب و نکوهیده است که به تدریج در وجود انسان به صورت عادت در­می­آید. پس باید با آن مبارزه کرد زیرا پیامدهای تأخیر در کار، برای خود شخص نیز رنج آور است و احساسی که از این تأخیر ایجاد می­شود؛ علاوه بر زیان­های پیش بینی شده ونشده، شرمساری و بیزاری از خویشتن را نیز دربر دارد (الیس، و نال، ۱۳۸۲).

 

در نظریه انگیزشی، اﻓﺮاد تعلل­ورز به دلیل تنفر از انجام تکلیف، تمایل دارند آن را به تعویق اندازند و در نتیجه به دلیل ناتوانی در انجام تکلیف، خودکارآمدی پایینی دارند. از نظر پژوهشگران دیدگاه انگیزشی دلایل عمده­ی تعلل­ورزی عبارتند از:

 

 

• ارزش نسبتا پایین تکالیف دراز مدت
• انتظار نسبتا پایین افراد سهل­انگار برای انجام تکالیف به صورت موفقیت­آمیز

به صورت دیگر نظریه انگیزشی در قالب مدل های انتظار – ارزش[۱۱] مطرح می شود، در این مدل ها، ارزش تکلیف[۱۲]، به دلایل مختلفی که دانش آموز در مورد علت پرداختن به تکلیفی ارائه می دهد اشاره دارد­ (سیمیاریان، سیمیاریان، و ابراهیمی قوام، ۱۳۹۰). در مدل اکلز[۱۳] (۱۹۸۳) ارزش  تکلیف بعنوان انگیزه برای تعامل در فعالیت های مختلف تعریف شده است. ارزش تکلیف یک مولفه چند بعدی است که از چهارمولفه جداگانه که شامل: ارزش اهمیت[۱۴]، ارزش ذاتی (علاقه)[۱۵]، ارزش کاربردی[۱۶] و هزینه[۱۷] می باشد، تشکیل می شود. ارزش تکلیف سنجش یادگیرنده از ارزیابی هایش،  میزان علاقه، میزان اهمیت و میزان مفید بودن تکلیف می باشد. سازه ارزش با پاسخ به این سوال سروکار دارد :«آیا من می خواهم این کار را انجام دهم؟ چرا؟ دانش آموزان ممکن است برای کاری که می خواهند انجام بدهند دلایل مختلفی مثلآ اینکه کار مورد نظر جالب است ، آن را دوست دارند یا اینکه فکر می کنند به دلیلی برای آنها مفید یا مهم است ­(پینتریج  و شانک[۱۸]، ۲۰۰۲).

 

استیل (۲۰۰۷) در یک فرا تحلیل علل و اثرات احتمالی تعلل­ورزی را با متغیرهای متعدد مورد بررسی قرار داده است. یافته های وی نشان داد که بیزاری از تکلیف ، تأخیر در تکلیف پیش بینی کننده های قوی برای تعلل­ورزی هستند. او نیز یکی از ویژگی های تأثیرگذار بر تعلل ورزی را بیزاری از تکلیف می داند به باور استیل، کارهایی که جذابیت کمتری برای فرد دارند، بیشتر به تعویق انداخته می شود.

 

هر فردی تلاش می کند که از محرک های آزارنده اجتناب کند. بنابراین هرچه یک موقعیت آزارنده تر باشد فرد بیشتر از آن اجتناب خواهد کرد. پس اگر افرادی کاری را ناخوشایند بدانند تمایل بیشتری به تعویق انداختن آن دارند (ارپن[۱۹]، ۱۹۹۸).

 

همچنین بر طبق نظر فراری، جانسون، و مک­کاون (۱۹۹۵)، تعلل در اکثر افراد جامعه، صرف نظر از جنسیت آنها، شایع است و بسیار نادر هستند افرادی که دچار این مشکل نباشند. ظاهرا با بالا رفتن سطح تحصیلات نیز بر شیوع تعلل افزوده می­گردد؛ چنانچه میزان شیوع آن در مردم عادی بین ۱۵ تا ۲۰ درصد (هاریوت[۲۰] و فراری، ۱۹۹۶) و در جمعیت دانشگاهی بین ۴۶ درصد (سولومون و روثبلوم، ۱۹۸۴) تا ۹۵ درصد (الیس و کناوس، ۱۹۹۷) است.

 

با توجه به وجود رابطه ارزش تکلیف با تعلل ورزی که ظاهر یافته های پیشین نشان می دهد و به دلیل کمبود تحقیقات در زمینه ی علل و پیش بینی کننده های تعلل ورزی، و به دلیل وجود تناقضات پژوهشی در زمیته­ی تاثیر جنسیت بر میزان تعلل­ورزی تحصیلی، پژوهش حاضر درصدد برآمده است به این سوال پاسخ دهد که هر یک از متغیر های  ارزش تکلیف: ارزش اهمیت، ارزش ذاتی، ارزش بیرونی (کاربردی) و هزینه در پیش بینی تعلل ورزی تحصیلی  چه سهمی دارد؟

 

۱-۳ اهمیت و ضرورت انجام پژوهش

 

تعلل ورزی پدیده­ای جدید نیست، چرا که ویلیام جیمز ارزش روانشناختی آن را ۱۲۰ سال قبل تشخیص داده بود. و روانشناسان معاصر نیز به ­طور فزاینده­ای علاقمند به هدایت تحقیقات در جهت توضیح تعلل­ورزی هستند. اما علی­رغم تحقیقات رو به رشد در این زمینه، هنوز در مورد علت تعلل­ورزی باید دانش خویش را گسترش بدهیم. از این رو تعلل­ورزی به عنوان یکی از موارد درک نشده بشریت باقی مانده است (استیل، ۲۰۰۰و فراری، ۱۹۹۴، به نقل از امامی،۱۳۹۰). بررسی پژوهش ها نشان می­دهد که روابط تعلل­ورزی با خودتنظیمی، خودکارآمدی و عزت نفس توجهات پژوهشی بیشتری را به خود اختصاص داده است که در این میان می­توان پژوهش های چو و چویی (۲۰۰۵)؛ دروما[۲۱]و همکاران (۲۰۰۳)؛ فراری (۲۰۰۱)؛ هایکوک، مک کارتی و اسکای[۲۲] (۱۹۹۸)؛ هاول[۲۳] و همکاران (۲۰۰۶)؛ سنکال، کوئسنر و والراند[۲۴](۱۹۹۵)؛ استیل (۲۰۰۷)؛ تاکمن[۲۵](۱۹۹۱) و والترز[۲۶](۱۹۹۵)

فایل – تأثیر استفاده از موسیقی بر یادگیری و یادداری زبان انگلیسی

۲- مبانی نظری یادگیری   ۱۵

 

۲-۱ نظریه‌ تداعی گرایی   ۱۵

 

۲-۲ نظریه‌های شناختی   ۱۷

 

۲-۳ نظریه یادگیری اجتماعی   ۱۸

 

۳- زبان و ماهیت آن   ۲۰

 

۴- مشخصه‌ های زبان   ۲۱

 

۴-۱                                            قراردادی بودن   ۲۱

 

۴-۲ جانشین سازی   ۲۲

 

۴-۳ زایایی   ۲۲

 

۴-۴ انتقال فرهنگی   ۲۲

 

۴-۵ تمایز  ۲۳

 

۴-۶ دو سطحی بودن   ۲۳

 

۵- مهارت‌های زبانی   ۲۳

 

۵-۱ مهارت گوش‌دادن   ۲۴

 

۵-۲ مهارت صحبت‌کردن   ۲۴

 

۵-۳ مهارت خواندن   ۲۵

 

۵-۴ مهارت نوشتن   ۲۵

 

۵-۵ فراگیری زبان   ۲۶

 

۶- فراگیری زبان اول   ۲۷

 

۷-۱عوامل موثر در فراگیری زبان اول   ۲۸

 

۷-۲ مراحل فراگیری زبان اول   ۳۰

 

الف) مرحله‌ی پیش‌زبانی   ۳۰

 

ب) مرحله‌ی زبانی: ۳۱

 

۸- یادگیری زبان دوم  ۳۲

 

۸-۱ عوامل موثر در یادگیری زبان دوم  ۳۳

 

۹- مبانی نظری یادگیری زبان دوم  ۳۶

 

۱۰- یادگیری اجتماعی زبان   ۴۱

 

۱۰-۱ رویکرد کل گرا ۴۲

 

۱۰-۲ آموزش زبان توانش محور  ۴۳

 

۱۰-۳ آموزش ارتباطی زبان   ۴۴

 

۱۱-۴ رویکرد طبیعی   ۴۶

 

۱۱- یادداری(یادسپاری)  ۴۹

 

۱۲- رویکرد های آموزشی زبان انگلیسی   ۵۰

 

۱۲-۱ روش دستور- ترجمه  ۵۰

 

۱۲-۲ روش مستقیم  ۵۱

 

۱۲-۳ روش دیداری- گفتاری   ۵۱

 

۱۲-۴ روش آموزش بدون کلام  ۵۲

 

۱۲-۵ روش تلقینی   ۵۲

 

۱۲-۶ یادگیری زبان اجتماعی   ۵۳

 

۱۲-۷ روش پاسخ به حرکات فیزیکی   ۵۴

 

۱۲-۸ رویکرد ارتباطی   ۵۴

 

۱۳- تعریف موسیقى   ۵۵

 

۱۴- پیدایش موسیقى   ۵۷

 

۱۶- پیشینه مطبوعات موسیقى در ایران   ۵۹

 

۱۶-۱ دوره اول ۱۳۱۸-۱۳۳۱   ۵۹

 

۱۶-۲ دوره دوم ۱۳۳۱-۱۳۵۵   ۶۲

 

۱۶-۳ بعد از انقلاب اسلامى   ۶۳

 

۱۷- اثرات موسیقی بر مغز  ۶۶

 

۱۸- موسیقی درمانی   ۷۱

 

۱۹- احساسات و هیجانات موسیقی   ۷۶

 

۲۰- کارکردهای موسیقی   ۷۷

 

۲۱- اهمیت موسیقی در دیدگاه های جامعه شناسی   ۸۳

 

۲۲- سابقه علمـــی پیشینه تحقیق در ایران و خارج از کشور  ۸۴

 

۲۲-۱ پیشینه تحقیق در ایران   ۸۴

 

۲۲-۲ پیشینه تحقیق درخارج از کشور  ۸۷

 

فصل سوم.

 

۱- مقدمه  ۹۱

 

۲- روش انجام تحقیق   ۹۱

 

۳- جامعــه آمــاری   ۹۳

 

۴- حجم نمونه و روش نمونه گیری   ۹۳

 

۵- روش و ابزار جمع آوری اطـلاعات    ۹۳

 

۶- روش تحلیــل داده ها ۹۴

 

فصل چهارم.

 

۱- مقدمه  ۹۷

 

۲- یافته های پژوهش    ۹۷

 

۲-۱ یافته های توصیفی   ۹۷

 

۲-۲ یافته های استنباطی   ۹۸

 

فصل پنجم

 

۱- مقدمه  ۱۱۳

 

۲- خلاصه یافته ها ۱۱۳

 

۳- بحث و نتیجه گیری   ۱۱۴

 

۴- پیشنهادات    ۱۱۷

 

۴-۱ پیشنهادهای کاربردی   ۱۱۷

 

۴-۲ پیشنهادهای پژوهشی   ۱۱۸

 

۵- محدودیت های پژوهش    ۱۱۹

 

۵-۱ محدودیت های در اختیار پژوهشگر  ۱۱۹

 

۵-۲ محدودیت های خارج از اختیار پژوهشگر  ۱۲۰

 

منابع  ۱۲۱

 

– مقدمه

 

یادگیری زبان به عنوان توسعه یافته ترین ابزار ارتباطی با دیگر جوامع و فرهنگ های گوناگون همواره مورد توجه بشر بوده است و در این راستا همواره تلاش نموده با بهره گیری از امکانات و فنون مختلف، زبان دیگر ملت ها را فراگیرد و زبان خود را نیز به دیگران بیاموزد. در ادوار گوناگون نیازهای فراگیری زبان و نوع زبان خارجی که برای یادگیری انتخاب می شود متناسب با شرایط موجود همواره در تغییر است. طی سالیان اخیر به دلایل مختلف علمی، فرهنگی و سیاسی زبان انگلیسی به عنوان وسیله ی ارتباطی انسان ها با فرهنگ ها و ملیت های متفاوت بدل شده و از آنجا که با پیشرفت وسایل ار تباط جمعی دنیای امروز به دهکده ای فرضی تبدیل شده نیاز بشر به فراگیری و دانستن این زبان مشترک بیش از پیش احساس می شود. هر چند سال هاست آموزش زبان انگلیسی در مدارس و آموزشگاه های تخصصی آموزش داده می شود اما همواره از کاستی هایی رنج برده و نتیجه ای کارآمد و ثمربخش نداشته است. از مهمترین دلایل این ناکارآمدی انتخاب شیوهایست که برای آموزش و فراگیری این زبان در نظر گرفته می شود. ما سواد زبانی را فرا می گیریم ولی زبان نمی دانیم! فراگیری زبان باید با شنیدن و صحبت کردن آغاز شود نه خواندن و نوشتن. نکته ی دیگر ایجاد شوق و لذت یادگیری است. فراگیری زبان انگلیسی باید با حس کردن شروع شود نه حفظ کردن. در نتیجه گزینش شیوه ای از آموزش که این ترتیب توالی را رعایت کند فتح بابی ست در فراگیری کارآمد زبان انگلیسی(نظری، ۱۳۹۱). استفاده از روش های نوین و د اینجا موسیقی می تواند شور و شوق مخاطب را برانگیزاند و بدین ترتیب یادگیری را پویا، پایا و پایدار می سازد.

 

برای دانلود متن کامل این پایان نامه به سایت  jemo.ir  مراجعه نمایید.

۲- بیان مسأله

 

در دنیای امروز با توجه به نیاز روز افزون افراد به فراگیری زبان انگلیسی و توجه والدین به وضعیت یادگیری فرزندان خود و همچنین دقت آن‌ها به این مسأله که فرزندانشان این زبان را به شکلی مطلوب و پایدار فراگیرند، کیفیت یادگیری و تدریس زبان انگلیسی مرکز توجه قرار گرفته است.

 

یادگیری زبان انگلیسی به عنوان زبان دوم یا زبان خارجی، به طرز باور نکردنی باعث تشویش خاطر فراگیران می‌شود، به خصوص اگر شرایطی فراهم نباشد که آن‌ها زبان مقصد را در شرایط واقعی به کار برند. از مشکلاتی که معلمان در این کلاس‌ها با آن مواجه‌اند، کمبود اعتماد به نفس فراگیران برای مکالمه به زبان  مقصد و یا پاسخ به سؤال‌های مطرح شده در کلاس می‌باشد. در این کلاس‌ها زبان آموزانی را می‌بینیم که فقط بر روی صندلی نشسته‌اند و انتظار دارند که بیشتر معلم صحبت کند. در نتیجه این فراگیران بی‌علاقه و بی‌انگیزه شده و برخی مواقع به خاطر مشکلات مکالمه و بر قراری ارتباط باعث بروز مسائل انضباطی می‌شوند (آتیمولام^[۱]، ۲۰۰۴).

 

با وجود سابقه ی طولانی آموزش زبان خارجی در کشورما ، هنوز ناکار آمدی این آموزش در مجهز کردن فراگیران به توانش ارتباطی کاملا محسوس است وتحقیقات نشان می دهد که آموزش رسمی نمی ­تواند پاسخگوی انتظار دانش آموزان از یادگیری زبان به عنوان یک ابزار ارتباطی باشد و آنها مجبورند برای رفع این نیاز خود به آموزشگاه های خصوصی زبان متوسل شوند (فکری، ۱۳۷۹ ؛ جوادی ،۱۳۸۰؛ رزمجو و ریاضی، ۲۰۰۶)؛ اما باید ابراز کرد بسیاری از آموزشهای موسسات آموزش زبان انگلیسی نیز کارآمدی لازم را ندارند.

 

به گفته‌ی ایمانی (۱۳۸۷) “یادگیری زبان به چند مسأله بستگی دارد. زبان مجموعه ای از مهارت‌هاست و از روش‌های نادرست یادگیری آن مجزا ساختن این مهارت‌هاست که انگیزه و علاقه‌ی زبان‌آموزان را دچار تنزل می‌کند. شیوه‌های سنتی یاددهی ـ یادگیری زبان بر همین اصل جداکردن مهارت‌های زبانی استوار است که سبب می‌شود نه تنها فراگیران با زبان مقصد ارتباط برقرار نکنند بلکه باعث تشویش و سردرگمی آن‌ها می‌شود. در صورتی زبان انگلیسی در زبان‌آموزان درونی می‌شود که به روش کاربردی ارائه شود. ما باید موقعیت‌های زبانی را برای فراگیران فراهم آوریم و مهارت‌های لازم را به آن ها آموزش دهیم”.

 

آموزش هر انسانی از طریق حواسی که او را با جهان خارج مرتبط می‌سازند صورت می‌گیرد و مهمترین حواس ارتباط دهنده‌ی انسان با محیط خارج، دیدن و شنیدن هستند. انسان از بدو تولد می‌بوید، می‌شنود، می‌بیند، لمس می‌کند، می‌چشد، ضبط می‌کند و جلوتر که آمد تحلیل می‌کند. یکی از موفق‌ترین راه‌های آموزش غیرمستقیم “هنر” است که به علت زیبایی و انتزاعی بودنش می‌تواند هر آموزشی را در لفافه‌ای حریر و در اوج اثرگذاری بر ذهن مخاطب بنشاند (اکبرلو، ۱۳۸۷).

 

آموزش موسیقی در دهه های اخیر به منزله راهبردی موثر برای افزایش توانمندیهای ارتباطی، شناختی و عاطفی به کار برده شده است. بسیاری از متخصصان بر این باورند که پاسخهای موسیقیایی افراد ارتجالی ترین و طبیعی ترین واکنشهای وی به شمار می روند و در زمینه های مختلف یادگیری نقش مهمی دارند.  بررسی تاریخ موسیقی نیز نشان می دهد که در بسیاری از موارد موسیقی با ریاضیات مقایسه شده است. وجود چنین رابطه ای موجب شده است که بسیاری از پژوهشگران به بررسی رابطه­ بین آموزش موسیقی و توانایی یادگیری ریاضیات بپردازند. نتایج تحقیقات نیز نشان می دهد که موسیقی، توانایی ریاضی کودکان را به طور چشمگیری افزایش می دهد (ولیسفر، ۲۰۱۰، راشر، ۲۰۰۹، گوزاسیس، گان و کیشرن، ۲۰۰۷؛ هریس، ۲۰۰۷، وان، ۲۰۱۰؛ گرازیانو، پیترسون و شاو، ۱۹۹۹ به نقل از نورمحمدی، ۱۳۸۳).

 

وجود رابطه بین آموزش ریاضی و موسیقی محقق را بر آن داشت تا به بررسی این موضوع که آیا استفاده از موسیقی می تواند زمینه ساز یادگیری و یاداری بهتر زبان انگلیسی شود، بپردازد.

 

در چرخه ی آموزشی کنونی، این مخاطبان نمی توانند از زبان آموخته شده، در ارتباطات و به طرز کاربردی استفاده کنند، از این رو نوعی بازخورد منفی از آن دریافت کرده و بی علاقگی و بی انگیزگی به همراه ترس از اشتباه کردن، اعتماد به نفس آنها را در استفاده از زبان دوم از بین می برد. یکی از راهکارهای غلبه بر این مشکل، استفاده از مواردی است که به فراگیران آرامش خاطرداده و مخاطبان به آن علاقه دارند می­باشد. با توجه به این مسئله بر آن شدیم تا از موسیقی به عنوان عنصری برای جلب توجه فراگیران و ایجاد آرامش خاطر برای آموزش زبان انگلیسی استفاده کنیم و تأثیرات آن را بر یادگیری و یاداری آموزش انگلیسی مورد سنجش قرار دهیم، باشد که بتوان از این رهگذری زمینه ای برای موفقیت هر چه بیشتر آموزش ایجاد نمود.

 

از سوی دیگر، محدودیت آموزش و پرورش در کشور ما، کاهش علاقه و انگیزه ی یادگیری و به دنبال آن ترک تحصیل و افت تحصیلی و بیزاری از ادامه ی تحصیل، منابع انسانی و مادی جامعه را تلف نموده و آثار نامطلوبی در زندگی فردی و اجتماعی دارد. افت تحصیلی و عدم علاقه به یادگیری، مخصوصاً یادگیری زبانی غیر از زبان مادری، ضرورت تحقیق و بررسی در این زمینه را پررنگ تر می سازد.

 

آنچه که در اینجا باید بدان توجه نمود این است که فراگیران ما شاید بتوانند مطالب ارائه شده را به راحتی و در مدت زمان کوتاهی بیاموزند، اما اینکه این مطالب تا چه مدت در ذهن آنها باقی بماند و به آنها این امکان را بدهد که در موقعیتهای مختلف از آن بهره بگیرند، جای تأمل دارد. به عبارتی توجه به یادگیری و «یادداری» با هم، در عرصه ی آموزش امری ضروری است.

 

«یادداری» اصطلاحی است که به میزان حفظ مطالب آموخته شده در حافظه ی بلندمدت و همچنین قابلیت کاربرد عملی آن اشاره دارد(جیمز و استوارت، به نقل از شاه بیگی، ۱۳۸۹). بنابراین نظام آموزشی ما، برخلاف روند کنونی خود، در اتخاذ روش های متناسب، نه تنها باید به یادگیری فراگیران توجه نماید، بلکه در کنار آن، یادداری را هم نباید نادیده بگیرد. آموزش و یادگیری زبان، به عنوان ابزاری برای ارتباط و درک یکدیگر، با ماهیت طبیعی و موجودیت اجتماعی خود، از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است.

 

از آنجاییکه یکی از مهمترین اصول در آموزش زبان دوم، یافتن روش های خلق محیط طبیعی یادگیری زبان برای فراگیران می باشد، استفاده از پخش موسیقی، برای تحقق هدف فوق، می تواند امری موثر باشد. این روش، سد یکنواختی کلاس درس را شکسته و به شاگردان این فرصت را می دهد تا زبان را عملاً بکار برند.

 

۳- اهداف

 

۳-۱ هدف اصلی

 

بررسی تأثیر استفاده از موسیقی بر یادگیری و یادداری زبان انگلیسی

 

۳-۲ اهداف فرعی

 

 

 

 

 

 

 

1. تأثیر استفاده از موسیقی بر:
2. یادگیری نوشتاری زبان انگلیسی
3. یادگیری شنیداری زبان انگلیسی
4. یادگیری گفتاری زبان انگلیسی
5. یادداری نوشتاری زبان انگلیسی
6. یادداری شنیداری زبان انگلیسی
7. یادداری گفتاری زبان انگلیسی

 

 

۴- سوالهـــای تحقیق

 

1. موسیقی بر یادگیری نوشتاری زبان انگلیسی تأثیر مثبت دارد.

تأثیر آموزش مهارت های یادداشت برداری بر انگیزه پیشرفت در یادگیری و خودکارآمدی …

۲-۱-۲.کارکردهای یادداشت برداری                                                                                ۱۲

 

۲-۱-۳.ارتباط یادداشت برداری با شناخت و فرا شناخت                                                     ۱۳

 

۲-۱-۴. ارتباط یادداشت برداری بایادگیری وضرورت آموزش این مهارت                          ۱۴

 

۲-۱-۵.فواید یادداشت برداری                                                                                           ۱۶

 

۲-۱-۶.مراحل یادداشت برداری                                                                                         ۱۶

 

۲-۱-۷.روش های یادداشت برداری                                                                                   ۱۸

 

۲-۱-۸.راهکارهایی برای نوشتن یادداشت های با کیفیت                                                    ۲۴

 

برای دانلود متن کامل پایان نامه به سایت  ۴۰y.ir  مراجعه نمایید.

۲-۱-۹.انگیزه پیشیرفت در یادگیری                                                                                  ۲۵

 

۲-۱-۱۰.انگیزه یا انگیزش                                                                                                ۲۵

 

۲-۱-۱۱.انگیزه پیشرفت                                                                                                   ۲۶

 

۲-۱-۱۲.الگوی اتکینسون                                                                                                ۲۷

 

۲-۱-۱۳. نظریه مک کللند                                                                                              ۲۷

 

۲-۱-۱۴. نقش انگیزش در یادگیری                                                                                ۲۸

 

۲-۱-۱۵. خود کار آمدی                                                                                               ۲۸

 

۲-۱-۱۶. سطوح خودکارآمدی                                                                                       ۲۹

 

۲-۱-۱۷.ارتباط انگیزه پیشرفت و خودکارآمدی                                                             ۳۱

 

۲-۲. مروری بر تحقیقات گذشته                                                                                    ۳۲

 

۲-۲-۱. تحقیقات انجام شده درداخل کشور                                                                   ۳۲

 

۲-۲-۲. تحقیقات انجام شده درخارج کشور                                                                  ۳۴

 

فصل سوم: روش تحقیق

 

مقدمه                                                                                                                             ۵۲

 

۳-۱.روش تحقیق                                                                                                           ۵۲

 

۳-۲. داده های مورد نیاز متناسب با فرضیه های تحقیق                                                      ۵۳

 

۳-۳. متغیرها ی مورد بررسی                                                                                           ۵۳

 

۳-۴.جامعه آماری، حجم  نمونه و روش نمونه گیری                                                       ۵۳

 

۳-۵. شیوه گرد آوری داده ها                                                                                        ۵۴

 

۳-۶. ابزارهای جمع آوری داده ها                                                                                   ۵۴

 

۳-۷. روش های تجزیه وتحلیل داده ها                                                                            ۵۶

 

فصل چهارم: تحلیل داده ها

 

مقدمه                                                                                                                             ۵۸

 

۴ـ۱. توزیع فراوانی جنسیت آزمودنی های دانشکده های مختلف                                      ۵۹

 

۴-۲.توصیف وضعیت متغیرهای اصلی پژوهش                                                                ۶۰

 

۴-۳.بررسی فرضیه های تحقیق                                                                                       ۶۴

 

فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری

 

مقدمه                                                                                                                             ۹۲

 

۵-۱. نتیجه گیری                                                                                                            ۹۲

 

۵-۱-۱. فرضیه های کلی تحقیق                                                                                      ۹۲

 

۲-۵-۱.فرضیه های جزئی                                                                                                ۹۴

 

۳-۵-۱. بحث و بررسی                                                                                                   ۹۷

 

۴-۵-۱ . پیشنهادها                                                                                                          ۹۸

 

۵-۵-۱ .توصیه ها                                                                                                            ۹۹

 

۶-۵ -۱. محدودیت ها                                                                                                    ۹۹

 

فهرست منابع

 

– منابع فارسی                                                                                                                ۱۰۰

 

– منابع انگلیسی                                                                                                             ۱۰۳

 

– پیوست ها                                                                                                                  ۱۱۱

 

 مقدمه

 

پیامبرگرامی اسلام(ص) فرمودند: «علم را برای خود نگاه دارید» پرسیدند: چه چیزی علم را نگاه میدارد؟ فرمود: نوشتن آن، همچنین امام صادق(ع) نیز فرموده اند: « بنویسید! زیرا تا ننویسید، چیزی برایتان باقی نخواهد ماند ».

 

یکی از اهداف تعلیم و تربیت آماده کردن  دانشجویان برای مواجهه با مسائل آینده و نو آوری است، به همین دلیل باید علاقه به مطالعه و یادگیری آنان در کانون توجه قرار گیرد و تقویت شود، اما تجربه نشان داده است که به حافظه انسان نمی توان اعتماد کرد و هردانشی که روی کاغذ نیاید با مرور زمان ازبین می رود.

 

همچنین ما هنگام مطالعه، اطلاعات زیادی را بدست می آوریم، ولی به یاد سپردن تمامی آنها غیر ممکن است، بنا براین مهارت در یادداشت برداری به سود ما خواهد بود. نتایج پژوهش های علمی نیز نشان می دهد که بیشترین بازدهی در مطالعه، بر مبنای یادداشت برداری حاصل می شود (شاهرخی،۱۳۸۶). یادداشت برداری از نکات مهم واساسی درس استاد، از راه های مبارزه با فراموشی مطالب است. مشاوران تحصیلی نیز معتقدند که یادداشت برداری کمک فراوانی به یادگیری می کند. یادداشت برداری نوعی تکرار مطالب است که موجب به خاطر سپردن و تمرکز حواس می شود. فرد از طریق یادداشت برداری  به طور خلاصه موارد مهم را می نویسد واز آن ها در آینده استفاده می کند(حسینی، ۱۳۸۶).

 

بنابراین، برای حفاظت از دانسته هایی که از طرق مختلف بدست می آید، بهتراست یادداشت برداری کرد تا هم برای خود انسان و هم برای دیگران وآیندگان ثمر بخش باشد، لذا با توجه به اهمیت یادداشت برداری در امر آموزش و یادگیری چه از نظر دانشجویان و چه از نظر اساتید و همچنین با توجه به این که مطالعات علمی بسیار کمی در مورد یادداشت برداری اصولی در کشور انجام شده دراین پژوهش سعی شده است که تاثیر مهارتهای یادداشت برداری بر دو متغیر انگیزه پیشرفت یادگیری و خودکارآمدی تحصیلی(و مؤلفه های سه گانه آن استعداد،کوشش، بافت ) که از مقوله های اساسی و اصلی در یادگیری هستند  بررسی گردد.

 

۱-۱. بیان مسئله

 

با این که از دانشجویان انتظار می‌رود با توانایی یادداشت‌برداری خوب پا به دانشگاه گذارند اما همیشه این طورنیست. دبیرستان این توانایی را ایجاد نمی‌کند و بنابراین مهارت های خوب گوش دادن و یادداشت برداری دانشجویان ضرورتاً باید بهتر گردد. یادداشت های کافی جزء ضروری یادگیری و مطالعه کار آمد در دانشگاه به شمار می آید، اگر جزوه ای دقیق و منظم داشته باشید می توانید آن را سالیان سال نگه داشته و در مراحل مختلف تحصیل از مطالب آن بهره ببرید. همچنین شناخت و استفاده از نکات کلیدی باعث افزایش فعالیت مغز و در نتیجه یادگیری بالاتر و دقیق تر می شود(قیدر ،۱۳۸۵).

 

مشکل نظام آموزشی ایران این است که از دوره ابتدایی تا دانشگاه راهبردهای یادداشت برداری به طوررسمی به دانش آموزان و دانشجویان آموزش داده نمی شود و معمولا”یادداشت های دانشجویان براساس سلیقه شخصی خودشان و یا برخی از راهنمائی های غیر رسمی معلمان قرار دارد، به همین دلیل دانشجویان در استفاده از راهبردهای یادداشت برداری مجرب نیستند و به دلیل حذف نکات اصلی، نوشتن کلمه به کلمه جزوه از صحبت های استاد و نیز عدم استفاده از مخفف ها، یادداشت های ضعیفی می نویسند (حق وردی، بیریا و کریمی ،۲۰۱۰).

 

از دانشجویان انتظار می رودکه مقدار زیادی از اطلاعات را هم از طریق کلاس های درس و هم ازطریق مطالب خواندنی و کتاب ها و همچنین از سایر مواد آموزشی بدست بیاورند(خان پور، ۲۰۰۹). بسیاری از مطالعات نشان داده اند که یادداشت برداری، جزوه هایی را فراهم می کند که برای مرور درآینده در دسترس هستند، همچنین این مطالعات مشخص کرده اند که دانش آموزانی که یادداشت های خودشان را مرور می کنند، موفقیت تحصیلی بالاتری نسبت به کسانی بدست می آورندکه این کار را نکرده اند (هارتلی^۱،۱۹۸۳ ،کیورا^۲، ۱۹۸۵ ،نقل از اولموس و اویزون^۳، ۲۰۰۸).

 

از نظرخان پور( ۲۰۰۹) کار اصلی یادداشت برداری حین یادگیری انجام می گیرد همچنین او عقیده دارد که اکثر دانشجویان احساس می کنندکه یادداشت برداری یک امر ضروری برای مدیریت موفق ثبت اطلاعات است.

 

___________

 

۱- Hartley

 

۲- Kiewra

 

۳-Olmos & Oyzon

 

 

 

مکنی، کمپ و درور^۱( ۲۰۰۸ ) اظهار می دارند که صرف نظر از اینکه دانشجویان کدام یک از تکنیک های یادداشت برداری را انتخاب میکنند، معلمان باید قبل از اینکه به دانشجویان اجازه بدهند که در کلاس های آموزش عمومی از یادداشت برداری استفاده کنند، یک آموزش رسمی برای یاد دادن این تکنیک ها برای آنها تدارک ببینند. به همین دلیل حق وردی، بیریا و کریمی(۲۰۱۰) اعتقاد دارند که  برای جبران این نقص، آموزش راهبردهای یادداشت برداری برای این که دانشجویان یک روش مؤثر ر ابه کار ببرندکمک کننده به نظر می رسد.

 

اورنستین^۲(۱۹۹۴) نیز معتقد است که اگر معلم به صورت هدفمند(عمدی) به دانشجویان  مهارت های یادداشت برداری را آموزش دهد به نفع همه ی آنها، به خصوص دانشجویان با سطح یادگیری پایین خواهد بود.

 

نیاز به پیشرفت عبارتست از میل به انجام دادن خوب کارها در مقایسه با معیار برتری، این نیاز افراد را برای جستجو کردن «موفقیت در رقابت با معیار برتری» با انگیزه می کند(مک کللند، اتکینسون، کلارک و لوول^۳ ۱۹۵۳، نقل ازمحمدزاده،۱۳۸۴). اما معیار برتری، اصطلاح گسترده ای است به طوری که رقابت با تکلیف، مثل حل کردن معما، نوشتن رساله ای متقاعد کننده، رقابت با خود، مثل دویدن در مسابقه در بهترین زمان ممکن، بالا بردن معدل نمره ها، یا رقابت کردن با دیگران، مثل بردن مسابقه و شاگرد اول کلاس شدن را شامل می شود. آن چه در تمام موقعیت های پیشرفتی مشترک است این است که شخص می داند عملکرد آتی او ارزشیابی معناداری از شایستگی فردی اوست. معیارهای برتری به این علت نیاز پیشرفت را برمی انگیزند که عرصه بسیار معناداری برای ارزیابی میزان شایستگی فرد تأمین می کنند(ریو^۴، ۲۰۰۵، ترجمه سید محمدی،۱۳۸۶).

 

همچنین انگیزش پیشرفت به عنوان سایقی تعریف شده است که به یادگیری تکالیف درسی سرعت می‏بخشد تا شخص با کیفیت یافتن و کامیابی، افتخار کسب کند( کریمی ،۱۳۸۵، نقل از موسوی نسب، ۱۳۸۸ )

 

فوستر لینگ^۵ (۱۹۸۵)توصیه می کند مدارس باید به دانش آموزان آموزش دهند که با تلاش و پشتکار خود می توانند به موفقیت دست یابند. بهترین راه ایجاد‌ علاقه وانگیزه د‌ر یاد‌گیرند‌گان بهبود‌

 

_____________________________

 

۱- Makany, Kemp &  Dror

 

۲- Ornstein

 

۳-McClelland , Atkinson & Lowell

 

۴-Reeve

 

۵-Foster ling

 

شرایط یاد‌گیری و افزایش سطح کیفی روش‌های آموزشی است، از این طریق یاد‌گیرند‌گان به موفقیت بیشتر د‌ر یاد‌گیری نائل می‌آیند‌، و این کسب موفقیت علاقه و انگیزش آنها را نسبت به یاد‌گیری مطالب تازه افزایش می‌د‌هد(گیج و برلانیر^۱، ۱۹۹۲).

 

پس از ایجاد علاقه و انگیزه یادگیری، فرد به تواناییهای خود ایمان پیدا کرده و کوششی مضاعف در جهت یادگیری بیشتراعمال می نمایدکه این امر مفهوم خودکارآمدی را در ذهن تداعی می نماید. نتایج تحقیقات دراین زمینه حاکی ازآن است که دانش آموزانی که خود را کارآمد می دانند از راهبردهای شناختی و فراشناختی بیشتری استفاده می کنند و در انجام تکالیف اصرار بیشتری ازخود نشان می دهند(پاریس و اُکا^۲ ،۱۹۸۶، نقل از کجباف، مولوی و تهرانی،۱۳۸۲).

 

خودکارآمدی یعنی اینکه معتقد باشیم می توانیم با وضعیت های مختلف کنار بیایم. کسانی که

 

خیلی خود بسنده هستند، انتظار دارند موفق شوند و غالباٌ موفق می شوند و کسانی که چندان خودکارآمد نیستند، در مورد توانایی خود در انجام تکالیف شک دارند و به همین جهت نیز کمتر موفق می شوند از همین رو عزت نفس آنها کم است (بندورا^۳، ۱۹۸۹، نقل از کلونینجر^۴، ۲۰۰۴).

 

با توجه به تأثیر مهم مهارت های یادداشت برداری بر فرایندهای آموزشی و یادگیری از یک طرف و تأثیر انگیزه پیشرفت و خود کارآمدی در زندگی تحصیلی و ارتقاء تعلیم و تربیت، این پژوهش برآن است که تأثیر آموزش شیوه های یادداشت برداری بر انگیزه پیشرفت در یادگیری و همچنین تأثیر این آموزش ها بر خود کارآمدی تحصیلی دانشجویان راتعیین نماید.

 

۱-۲. هدفهای تحقیق:

 

۱-۲- ۱. اهدف کلی

 

الف- تعیین تاثیرآموزش مهارت های یادداشت برداری بر انگیزه پیشرفت یادگیری دانشجویان کارشناسی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه شهید باهنر کرمان و دانشجویانکارشناسی دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی کرمان.

 

ب- تعیین تاثیرآموزش مهارت های یادداشت برداری بر خودکارآمدی تحصیلی دانشجویان کارشناسی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه شهید باهنر کرمان و دانشجویان کارشناسی دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی کرمان.

 

___________________

 

۱-Gage & Berliner

پایان نامه : تحلیل فضایی موانع و محدودیت­های توانمندسازی اقتصادی و اجتماعی خانوارهای روستایی

تحلیل فضایی موانع و محدودیت­های توانمندسازی اقتصادی و اجتماعی خانوارهای روستایی

 

(مطالعه موردی: مددجویان تحت پوشش کمیته امداد در منطقه سیستان)

 

استاد راهنما:

 

دکترصادق اصغری لفمجانی

 

 استاد مشاور:

 

دکتر محمودرضا میرلطفی 

 

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)


چکیده
با توجه به این که امروزه توانمندسازی به یکی از مفاهیم اصلی توسعه پایدار تبدیل شده است و رابطه آن با توسعه پایدار به شکلی است که یا از اجزای آن یا عامل آن و یا معلول توسعه پایدار به حساب می­آید، لذا دستیابی به توسعه پایدار بدون توانمندسازی اقشار ضعیف جامعه امکان­پذیر نیست. با توجه به اهمیت موضوع، در این تحقیق تلاش گردیده است تا با تحلیل فضایی، موانع و محدودیت­های توانمندسازی اقتصادی و اجتماعی خانوارهای روستایی تحت پوشش کمیته امداد سیستان مورد کنکاش قرار گیرد. جامعه آماری تحقیق شامل روستاهای با بیش از ۵۰ خانوار تحت پوشش کمیته امداد می باشد که با بهره گرفتن از فرمول کوکران ۴۰ روستا به عنوان حجم نمونه محاسبه گردید. روش تحقیق حاضر، توصیفی – تحلیلی و مبتنی بر بررسی منابع اسنادی، بررسی­های میدانی و تکمیل پرسشنامه بوده است. در تجزیه و تحلیل اطلاعات، از مدل تحلیل سلسله مراتبی (AHP) با کمک نرم­ افزار Expert Choice و تحلیل­های فضایی و آماری از طریق نرم افزارهایArcGIS و SPSS استفاده شده است. نتایج حاصل از تحقیق بر اساس آزمون ANOVA نشان داد که وابستگی به آب رودخانه هیرمند با میانگین ۵۰۲۰/۰، مشکلات سازمانی با میانگین ۴۹۰۰/۰، ویژگی­های شخصیتی و فردی سرپرست خانواده با میانگین ۴۳۶۵/۰ و مشارکت با میانگین ۴۱۷۹/۰ بعنوان بالاترین عوامل در موانع یا محدودیت­های توانمندسازی اقتصادی و اجتماعی خانوارهای تحت پوشش کمیته امداد شناخته شد. در همین راستا، دیگر نتایج تحقیق حاکی از آن است که بر اساس تحلیل های آماری، بین شدت اثرات موانع یا محدودیت­های اقتصادی و اجتماعی خانوارهای ساکن در روستاهای مرزی با سایر روستاهای سیستان اختلاف معناداری وجود دارد.
کلید واژه­ها: خانوارهای تحت پوشش کمیته امداد، روستا، توانمندسازی، تحلیل فضایی، سیستان.
 فصل اول: مقدمه و کلیات تحقیق







۱-۶-۱- مطالعات خارجی ۹
۱-۶-۲- مطالعات داخلی ۱۱

فصل دوم: مبانی نظری تحقیق


۲-۱-۱- فضا ۱۵
۲-۱-۲- مکان در ارتباط با فضا ۱۶
۲-۱-۳- سازمان فضایی ۱۷
۲-۱-۴- توانمندسازی ۱۷
۲-۱-۵- مشارکت. ۱۹
۲-۱-۶- توانمندسازی و بهسازی مشارکتی ۲۲
۲-۱-۷- فقر و محرومیت اقتصاد. ۲۲
۲-۱-۸- کارآفرینی روستایی ۲۳
۲-۱-۹- توسعه. ۲۳

۲-۲-۱- تاریخچه و مبانی نظری مطالعات فقر. ۲۶
۲-۲-۲- دیدگاه های مرتبط با کارآفرینی ۳۰
۲-۲-۳- دیدگاه جامعه شناختی و جمعیت شناختی ۳۰
۲-۲-۴- دیدگاه روانشناختی ۳۱
۲-۲-۵- دیدگاه اقتصادی (کارآفرینی درون تئوری اقتصادی) ۳۱
۲-۲-۶- دیدگاه توسعه ای و محیطی ۳۳
۲-۲-۷- دیدگاه نهادی ۳۳

۲-۳-۱- دیدگاه روانشناختی ۳۴
۲-۳-۲- دیدگاه جامعه شناختی ۳۴
۲-۳-۳- دیدگاه علوم سیاسی ۳۵

۲-۴-۱- رویکردهای نظری توانمندسازی ۳۶
۲-۴-۲- فرآیند توانمندسازی ۳۷
۲-۴-۳- چارچوب توانمندسازی ۳۸
۲-۴-۴- حوزه های توانمندسازی مددجویان ۴۰
۲-۴-۵- ساماندهی افراد و ایجاد تشکل ۴۲
۲-۴-۶- رویکردهای سازمانی ۴۳
۲-۴-۷- نظریه های گونه ی اول. ۴۴
۲-۴-۸- نظریه های گونه ی دوم. ۴۵
۲-۴-۹- نظریه های گونه ی سوم. ۴۵
۲-۴-۱۰- نظریه های گونه ی چهارم. ۴۵
۲-۴-۱۱- نوع شناسی کمیته امداد امام خمینی (ره) ۴۶
۲-۴-۱۲- اهمیت موضوع توانمندسازی در کمیته امداد امام خمینی (ره) ۴۸
۲-۴-۱۳- جایگاه کمیته امداد در توانمندسازی مددجویان تحت پوشش این ن
هاد. ۴۹
۲-۴-۱۴- توانمندسازی مددجویان ۵۰
۲-۴-۱۵- عوامل موثر بر توانمندسازی خانواده های تحت حمایت کمیته امداد. ۵۱

فصل سوم: مواد و روش ها


۳-۱-۱- موقعیت، حدود و وسعت منطقه مورد مطالعه. ۵۶
۳-۱-۲- توپوگرافی و ژئومورفولوژی ۵۸
۳-۱-۳- اقلیم. ۵۹
۳-۱-۴- منابع آب ۶۴

۳-۲-۱- جمعیّت و ویژگیهای آن ۷۰


۳-۴-۱- روش پژوهش ۷۶
۳-۴-۲- جامعه آماری و تعداد نمونه. ۷۷
۳-۴-۳- شاخصهای تحقیق ۸۰
۳-۴-۴- روش و ابزار گردآوری داده ها و اطلاعات ۸۳
۳-۴-۵- شیوه تجزیه و تحلیل داده‎ها ۸۳
۳-۴-۶- مدل تصمیم‎گیری چند شاخصه (MCDM) 84
۳-۴-۷- فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) 86
۳-۴-۸- روایی و پایایی ابزار تحقیق ۹۰

فصل چهارم: یافته­ های تحقیق


۴-۱-۱- وضعیت سنی پاسخگویان ۹۴
۴-۱-۲- وضعیت جنسی ۹۶
۴-۳-۱- وضعیت سواد. ۹۶

۴-۲-۱- علل قرار گرفتن تحت پوشش کمیته امداد. ۹۸
۴-۲-۲- روند تغییرات خانوارهای تحت پوشش کمیته امداد. ۹۹
۴-۳-۳- شدت اثرات موانع یا محدودیتهای مطرح در توانمندسازی خانوارهای روستایی.۱۰۳

فصل پنجم: جمع­بندی و نتیجه گیری



فصل ششم: فهرست منابع
۱-۶- منابع .۱۲۱
۱- مقدمه
فقر به عنوان یکی از مباحث مهم در ادبیات توسعه مطرح و زدودن فقر از یک جامعه یکی از اهداف اصلی توسعه­ی اقتصادی است (خالدی و پرمه، ۱۳۸۴: ۵۷). بانک جهانی دلایل فقر اقتصاد روستایی را در عواملی چون پایین بودن میزان درآمد سرانه، بازدهی کم زمین و فرصت­های محدود شغلی بر شمرده­اند و دلایل فقر اجتماعی روستایی را در سطح پایین سواد و بالا بودن بعد خانوار که خود کاهش پس­انداز و صرف هزینه هنگفت برای بهداشت، آموزش، مصرف غذایی و مسکن را به دنبال دارد می­داند (رحیمی­سوره و رضوی، ۱۳۷۵: ۲۸۱). بنابراین تامین رفاه اجتماعی از جمله مهم­ترین اهداف هر نظام اقتصادی است و فراهم نمودن شرایط مناسب برای زندگی تمامی اقشار جامعه وظیفه­ی اصلی کارگزاران و مسئولان اقتصادی کشور تلقی می­شود. از این روست که تغییر در رفاه اجتماعی یا هم زمان با آن تغییر در فقر از جمله زمینه ­های ارزیابی نظام­های اقتصادی به شمار می­آید (فرج­زاده،۱۳۸۲: ۱۰).

 

 

یکی از مهم­ترین اهداف تشکیل دولت­ها فراهم ساختن رفاه و توسعه برای جامعه است. فرآیند توسعه همواره کنش دولت را در بر دارد. در نوشتارهای توسعه کشورهای جهان سوم، در مورد اهمیت دولت برای پیشبرد فرآیند توسعه توافق کلی وجود دارد و به عنوان یکی از نیروهایی تلقی می­شود که نقش زیادی در فرآیندهای تغییر این جوامع، از جمله در زمینه تغییر روستایی ایفا می­ کند (دوفومیه، ۱۳۷۳: ۱۸). از این رو ماهیت دولت­ها، فلسفه سیاسی و ایدئولوژیکی و ساختار آنها نقش اساسی در فرآیند توسعه و از جمله توسعه روستایی دارد (شکوری، ۱۳۸۴: ۵۱).
توسعه روستایی، از برنامه ­های توسعه هر کشور به شمار می­رود که برای دگرگون­سازی ساخت اقتصادی- اجتماعی جامعه روستایی به کار می­رود. این برنامه­ها توسط دولت و کارگزاران آن، در مناطق روستایی به اجرا در می­آیند. دولت­ها برای دستیابی به این اهداف از ابزارهای مختلف و متفاوتی استفاده می کنند که این موضوع در مورد دولت ایران نیز مصداق دارد.

 

 

در ایران دولت به منظور دستیابی به توسعه روستایی از ابزارهای مختلف استفاده کرده و اقدامات متعددی را به مرحله اجرا درآورده است. از جمله این اقدامات پس از انقلاب می­توان تشکیل نهادهایی همچون جهاد سازندگی، بنیاد مسکن انقلاب اسلامی و کمیته امداد امام خمینی را نام برد. هدف از ایجاد این نهادها عمران، آبادانی مناطق عقب مانده از توسعه و کمک به اقشار محروم جامعه علی­الخصوص نقاط روستایی فاقد امکانات بود.
در این میان کمیته امداد به عنوان نهادی شناخته می­شود که به توانمندسازی خانوارهای محروم و آسیب­پذیر جامعه چه در نقاط شهری و چه روستایی می ­پردازد و نقش آن در مناطق روستایی با توجه به ماهیت اقتصادی- اجتماعی این نقاط پر رنگ­تر است.
با توجه به اهمیت موضوع در این پایان نامه تلاش بر این است تا موانع و محدودیت­های توانمندسازی اقتصادی و اجتماعی خانوارهای روستایی تحت پوشش کمیته امداد مورد بررسی قرار گیرد تا در نهایت راه­کار­های مناسب جهت تقویت و توانمندسازی این قشر از جامعه ارائه گردد. این پژوهش در قالب پنج فصل سازمان یافته است که:
در فصل اول؛ چارچوب پژوهش همراه با طرح مساله، ضرورت و اهداف پژوهش، فرضیات پژوهش و برخی از تجربیات گذشته در قالب پیشینه پژوهش بیان گردیده است.
در فصل دوم؛ مباحث نظری پژوهش پیرامون موضوع تحقیق در قالب نظریات و دیدگاه­ها مورد بررسی قرار گرفته است.
در فصل سوم؛ متدولوژی و روش­های مورد استفاده در پژوهش و همچنین منطقه مطالعاتی از جنبه­های طبیعی و انسانی مورد بررسی قرار گرفته و چشم­ انداز وضع موجود ترسیم و بیان گردیده است.
در فصل چهارم؛ به تجزیه و تحلیل موانع و محدودیت­های توانمندسازی اقتصادی و اجتماعی خانوارهای روستایی تحت پوشش کمیته امداد پرداخته شده و در ادامه فرضیات تحقیق مورد آزمون قرار گرفته شده است.
در فصل پنجم؛ در نهایت جمع­بندی، نتیجه گیری و پیشنهادات ارائه می­گردد.

دانلود رساله دکتری:نقشه یابی فیزیکی مقایسه ای ژن های BMPR1B، BMP15 و GDF9 با استفاده از تکنیک FISH روی کروموزوم …

عنوان:

 

نقشه یابی فیزیکی مقایسه ای ژن های BMPR1B، BMP15 و GDF9 با بهره گرفتن از تکنیک FISH روی کروموزوم های گاو، گاومیش رودخانه ای، گوسفند و بز

 

 

 

اساتید راهنما:

 

دکتر سید حسن حافظیان

 

پروفسور قدرت اله رحیمی میانجی

 

 

 

استاد مشاور:

 

Prof. Leopoldo Iannuzzi

 

 

 

شهریور ۱۳۹۲

 

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)


فهرست مطالب
فصل اول. ۱
مقدمه و کلیات ۱
۱-۱ مقدمه. ۲
۱-۱-۱ گاو ۴
۱-۱-۲ گاومیش رودخانه ای ۴
۱-۱-۳ گوسفند. ۵
۱-۱-۴ بز. ۶
۱-۱-۵ اهداف ۷
۱-۲ کلیات ۷
۱-۲-۱ تاریخچه مطالعات سیتوژنتیک در دامپروری ۷
۱-۲-۲ منطق نقشه یابی ژن ها روی کروموزوم. ۸
۱-۲-۳ نقشه های لینکاژی ۹
۱-۲-۴ نقشه های فیزیکی ۹
۱-۲-۵ نقشه یابی مقایسه ای و اصلاح دام. ۱۰
۱-۲-۶ همولوژی ۱۱
۱-۲-۷ کشت سلول های خونی ۱۱
۱-۲-۷-۱ تاریخچه. ۱۱
۱-۲-۷-۲ اصول بنیادی ۱۲
۱-۲-۸ تکنیک های باندینگ (رنگ آمیزی) کروموزوم ها ۱۲
۱-۲-۸-۱ تاریخچه. ۱۲
۱-۲-۸-۲ اصول پایه ای ۱۳
۱-۲-۹- هیبریداسیون در محل فلورسنتی (FISH) 15
۱-۲-۹-۱ تاریخچه. ۱۵
۱-۲-۹-۲ اصول بنیادی ۱۵
۱-۲-۹-۳ استفاده از FISH در پژوهش های ستوژنتیک حیوانات اهلی ۱۶
۱-۲-۹-۴ استفاده از مکان یابی فیزیکی ژن ها با تکنیک FISH برای تایید صحت گردآوری های ژنوم موجودات ۱۷

 

 

۱-۲-۹-۵ استفاده از مکان یابی فیزیکی ژن ها با تکنیک FISH برای اتصال نقشه های لینکاژی و RH روی کروموزوم ها ۱۹
۱-۲-۹-۶ استفاده از مکان یابی فیزیکی ژن ها با تکنیک FISH در رهیافت کلونینگ موقعیتی ژن ها و QTLها ۲۰
۱-۲-۱۰ انواع پروب های کلون DNA ژنومی استفاده شده در FISH 21
۱-۲-۱۱ ایمونوفلوروسنس. ۲۱
۱-۲-۱۲ ویژگی های متافاز ها و نقشه های سیتوژنتیک خانواده گاو سانان. ۲۲
۱-۲-۱۲-۱ آتوزوم ها و نقشه های سیتوژنتیک. ۲۲
۱-۲-۱۲-۲ کروموزوم های جنسی ۲۶
۱-۲-۱۳ بررسی ژن های BMPR1B، BMP15 و GDF9. 27
۱-۲-۱۳-۱ ژن برولا (FecB) 27
) 28
۱-۲-۱۳-۳ ژن BMP15 (FecX) 29
۱-۲-۱۳-۴ اثر متقابل بین جهش های موثر بر باروری ۳۰
فصل دوم. ۳۲
بررسی منابع. ۳۲
۲-۱ سابقه مطالعات سیتوژنتیک و نقشه یابی ژن ها با تکنیک FISH در حیوانات مزرعه ای ۳۳
۲-۲ سابقه مطالعه ژن های BMPR1B، BMP15 و GDF9 در حیوانات مزرعه ای ۳۷
فصل سوم. ۴۰
مواد و روش ها ۴۰
۳- مواد و روش ها ۴۱
۳ – ۱  تهیه نمونه های خون و کشت سلول های خونی ۴۱
۳ – ۱- ۱ تهیه ی نمونه های خون. ۴۱
۳ – ۱- ۲ کشت سلول های خونی با روش RB و انتخاب اسلاید های  مناسب برای FISH 41
۳-۲ انتخاب و سفارش کلون های BAC 42
۳-۲-۱ شناسایی کلون های BAC حاوی ژن های BMPR1B، BMP15 و GDF9. 44
۳-۲-۱-۱ ژن BMPR1B 45
۳-۲-۱-۲ ژن BMP15. 46
۳-۲-۱-۳ ژن GDF9. 47
۳-۳ کشت باکتری های حاوی کلون های BAC و استخراج DNA 48
۳-۴ نشاندارسازی DNA استخراج شده از کلون های BAC 51
۳-۵ تهیه کاریوتایپ گاو، گاومیش رودخانه ای، گوسفند و بز. ۵۱
۳-۶ هیبریداسیون در محل فلورسنتی (FISH) 51
۳-۷ مراحل بعد از FISH 52
۳-۷-۱ آشکار سازی سیگنال های FITC 53
۳-۷-۲ RBPI- باندینگ. ۵۳
۳-۸ بررسی میکروسکوپی اسلایدها و ردیابی سیگنال های FITC 53
۳-۹ تعیین محل دقیق (باند کروموزومی) ژن های مورد مطالعه روی کروموزوم ها ۵۴
فصل چهارم. ۵۵
نتایج ۵۵
۴- نتایج ۵۶
۴-۱ کیفیت DNA استخراج شده از کلون های BAC 56
۴-۲ نتایج حاصل از کشت سلولی و کاریوتایپ های تهیه شده برای گاو، گاو میش رودخانه ای، گوسفند و بز با روش RBA- باندینگ    ۵۶
) ۵۶
) ۵۶
) ۵۶
) ۵۷
۴-۳ جایگاه فیزیکی ژن های BMPR1B، BMP15 و GDF9 با بهره گرفتن از تکنیک FISH روی کروموزوم های RBPI- باندینگ گونه های مورد مطالعه. ۵۷
) ۵۷
) ۵۷
) ۵۷
) ۵۸
۴-۴ مقایسه جایگاه فیزیکی ژن های BMPR1B، BMP15 و GDF9 در گاو، گاو میش رودخانه ای، گوسفند و بز با انسان. ۵۸
فصل پنجم. ۹۶
بحث و نتیجه گیری ۹۶
۵- بحث ۹۷
۵-۱ نقشه های ژنتیکی ۹۷
۵-۲ تفاوت های نقشه های فیزیکی و لینکاژی ۹۸
۵-۳ ژنومیکس مقایسه ای ۹۹
۵-۴ نتیجه گیری نهایی ۱۰۳
۵-۵ پیشنهادات ۱۰۳
واژه نامه. ۱۰۴
منابع و مآخذ. ۱۰۶
Abstract 121
 
فهرست جداول
جدول ۳-۱٫ مواد استفاده شده در کشت سلول های لنفوسیت خون در پژوهش حاضر. ۴۳
جدول ۳-۲٫ مشخصات کتابخانه BAC ژنوم گاوی موسسه INRA فرانسه. ۴۴
جدول ۳-۳٫ مشخصات کامل کلون های BAC استفاده شده در پژوهش حاضر.۴۴
جدول ۳-۴٫ ترکیبات محلول های P1، P2 و P3 استفاده شده در استخراج DNA 50
جدول ۴-۱٫ جایگاه های ژنی نقشه یابی شده، کلون های BAC شناسایی شده
فهرست شکل ها
شکل ۲-۱٫  مقایسه ایمونوفلوروسنس مستقیم و غیر مستقیم. ۲۲
شکل ۳-۱٫ اطلاعات کلون  BtINRA-152G11استفاده شده به عنوان پروب در مکان یابی ژن BMPR1B 45
شکل ۳-۲٫ اطلاعات کلون  BtINRA-745D07 استفاده شده به عنوان پروب در مکان یابی ژن BMPR1B. 46
شکل ۳-۳٫ اطلاعات کلون  BtINRA-320H10 استفاده شده به عنوان پروب در مکان یابی ژن BMP15. 47
شکل ۳-۴٫ اطلاعات کلون  BtINRA-748C10 استفاده شده به عنوان پروب در مکان یابی ژن BMP15. 48
شکل ۳-۵٫ اطلاعات کلون  BtINRA-544F11 استفاده شده به عنوان پروب در مکان یابی ژن GDF9. 49
شکل ۳-۶٫ اطلاعات کلون  BtINRA-444D9 استفاده شده به عنوان پروب در مکان یابی ژن GDF9. 50
شکل ۳-۷٫ مراحل نشاندار سازی DNA با روش Nick Translation. 52
شکل ۴-۱٫ نتایج حاصل از استخراج DNA از کلون های BAC استفاده شده در پژوهش حاضر. ۶۰
شکل ۴-۲٫ کاریوتایپ RBA- باندینگ تهیه شده برای گاو (BTA) در پژوهش حاضر. ۶۱
شکل ۴-۳٫ آیدیوگرام های G- باندینگ (چپ) و R- باندینگ (راست) گاو ۶۲
شکل ۴-۴٫ کاریوتایپ RBA- باندینگ تهیه شده برای گاومیش رودخانه ای (BBU) در پژوهش حاضر. ۶۳
شکل ۴-۵٫ آیدیوگرام های G- باندینگ (چپ) و R- باندینگ (راست) گاو میش رودخانه ای ۶۴
شکل ۴-۶٫ کاریوتایپ RBA- باندینگ تهیه شده برای گوسفند (OAR) در پژوهش حاضر. ۶۵
شکل ۴-۷٫ آیدیوگرام های G- باندینگ (چپ) و R- باندینگ (راست) گوسفند. ۶۶
شکل ۴-۸٫ کاریوتایپ RBA- باندینگ تهیه شده برای بز (CHI) در پژوهش حاضر. ۶۷
شکل ۴-۹٫ جزئیات سیگنال های مربوط به نقشه یابی فیزیکی ژن BMPR1B با بهره گرفتن از تکنیک FISH و کلون BAC روی کروموزوم های RBPI-باندینگ در گاو (BTA). 68
شکل ۴-۱۰٫ موقعیت دقیق کروموزومی ژن BMPR1B روی کروموزوم شماره ۶ گاو (BTA) 69
شکل ۴-۱۱٫ جزئیات سیگنال های مربوط به نقشه یابی فیزیکی ژن BMP15 با بهره گرفتن از تکنیک FISH و کلون BAC روی کروموزوم های RBPI-باندینگ در گاو (BTA). 70
شکل ۴-۱۲٫ موقعیت دقیق کروموزومی ژن BMP15 روی کروموزوم X گاو (BTA) 71
شکل ۴-۱۳٫ جزئیات سیگنال های مربوط به نقشه یابی فیزیکی ژن GDF9 با بهره گرفتن از تکنیک FISH و کلون BAC روی کروموزوم های RBPI-باندینگ در گاو (BTA). 72
شکل ۴-۱۴٫ موقعیت دقیق کروموزومی ژن GDF9 روی کروموزوم شماره ۷ گاو (BTA) 73
شکل ۴-۱۵٫ جزئیات سیگنال های مربوط به نقشه یابی فیزیکی ژن BMPR1B با بهره گرفتن از تکنیک
FISH و کلون BAC روی کروموزوم های RBPI-باندینگ در گاومیش رودخانه ای (BBU). 74
شکل ۴-۱۶٫ موقعیت دقیق کروموزومی ژن BMPR1B روی کروموزوم شماره ۷ گاو میش رودخانه ای (BBU) 75
شکل ۴-۱۷٫ جزئیات سیگنال های مربوط به نقشه یابی فیزیکی ژن BMP15 با بهره گرفتن از تکنیک FISH و کلون BAC روی کروموزوم های RBPI-باندینگ در گاومیش (BBU). 76
شکل ۴-۱۸٫ موقعیت دقیق کروموزومی ژن BMP15 روی کروموزوم X گاو میش رودخانه ای (BBU) 77
شکل ۴-۱۹٫ جزئیات سیگنال های مربوط به نقشه یابی فیزیکی ژن GDF9 با بهره گرفتن از تکنیک FISH و کلون BAC روی کروموزوم های RBPI-باندینگ در گاومیش (BBU). 78
شکل ۴-۲۰٫ موقعیت دقیق کروموزومی ژن GDF9 روی کروموزوم شماره ۹ گاو میش رودخانه ای (BBU) 79
شکل ۴-۲۱٫ جزئیات سیگنال های مربوط به نقشه یابی فیزیکی ژن BMPR1B با بهره گرفتن از تکنیک FISH و کلون BAC روی کروموزوم های RBPI-باندینگ در گوسفند (OAR). 80
شکل ۴-۲۲٫ موقعیت دقیق کروموزومی ژن BMPR1B روی کروموزوم شماره ۶ گوسفند (OAR) 81
شکل ۴-۲۳٫ جزئیات سیگنال های مربوط به نقشه یابی فیزیکی ژن BMP15 با بهره گرفتن از تکنیک FISH و کلون BAC روی کروموزوم های RBPI-باندینگ در گوسفند (OAR). 82
شکل ۴-۲۴٫ موقعیت دقیق کروموزومی ژن BMP15 روی کروموزوم X گوسفند (OAR) 83
شکل ۴-۲۵٫ جزئیات سیگنال های مربوط به نقشه یابی فیزیکی ژن GDF9 با بهره گرفتن از تکنیک FISH و کلون BAC روی کروموزوم های RBPI-باندینگ در گوسفند (OAR). 84
شکل ۴-۲۶٫ موقعیت دقیق کروموزومی ژن GDF9 روی کروموزوم شماره ۵ گوسفند (OAR) 85
شکل ۴-۲۷٫ جزئیات سیگنال های مربوط به نقشه یابی فیزیکی ژن BMPR1B با بهره گرفتن از تکنیک FISH و کلون BAC روی کروموزوم های RBPI-باندینگ در بز (CHI). 86
شکل ۴-۲۸٫ موقعیت دقیق کروموزومی ژن BMPR1B روی کروموزوم شماره ۶ بز (CHI) 87
شکل ۴-۲۹٫ جزئیات سیگنال های مربوط به نقشه یابی فیزیکی ژن BMP15 با بهره گرفتن از تکنیک FISH و کلون BAC روی کروموزوم های RBPI-باندینگ در بز (CHI). 88
شکل ۴-۳۰٫ موقعیت دقیق کروموزومی ژن BMP15 روی کروموزوم شماره X بز (CHI) 89
شکل ۴-۳۱٫ جزئیات سیگنال های مربوط به نقشه یابی فیزیکی ژن GDF9 با بهره گرفتن از تکنیک FISH و کلون BAC روی کروموزوم های RBPI-باندینگ در بز (CHI). 90
شکل ۴-۳۲٫ موقعیت دقیق کروموزومی ژن GDF9 روی کروموزوم شماره ۷ بز (CHI) 91
شکل ۴-۳۳٫ جزئیات سیگنال های مربوط به نقشه یابی فیزیکی ژن های BMPR1B، BMP15 و GDF9 با بهره گرفتن از تکنیک FISH و کلون BAC روی کروموزوم های RBPI-باندینگ در گاو (BTA)، گاومیش رودخانه ای (BBU)، گوسفند (OAR) و بز (CHI). 92
شکل ۴-۳۴٫ جایگاه  فیزیکی ژن BMPR1B روی کروموزوم های R-باندینگ در گاو (BTA)، گاومیش رودخانه ای (BBU)، گوسفند (OAR) و بز (CHI) و مقایسه آن با انسان (HSA). 93
شکل ۴-۳۵٫ جایگاه  فیزیکی ژن BMP15 روی کروموزوم های R-باندینگ در گاو (BTA)، گاومیش رودخانه ای (BBU)، گوسفند (OAR) و بز (CHI) و مقایسه آن با انسان (HSA). 94
شکل ۴-۳۶٫ جایگاه  فیزیکی ژن GDF9 روی کروموزوم های R-باندینگ در گاو (BTA)، گاومیش رودخانه ای (BBU)، گوسفند (OAR) و بز (CHI) و مقایسه آن با انسان (HSA). 95
 
چکیده
هدف اصلی در پژوهش های ژنومی حیوانات اهلی تهیه نقشه های ژنومی جامعی است که بتواند شناسایی جایگاه های موثر بر صفات مهم اقتصادی را امکان پذیر سازد. انتظار می رود که شناسایی چنین جایگاه­هایی منجر به طراحی برنامه های کارآمد اصلاح نژادی، خصوصاً انتخاب به کمک نشانگر (MAS) و در نتیجه افزایش صحت و پیشرفت انتخاب در حیوانات مزرعه­ای شود. هدف مطالعه حاضر مکان یابی فیزیکی مقایسه ای کلون های BAC گاوی حاوی ژن های باروری فاکتور رشد تمایز یافته ۹ (GDF9)، پروتئین ریخت زای استخوان ۱۵ (BMP15) و گیرنده نوع یک آن (BMPR1B) با بهره گرفتن از تکنیک هیبرید سازی در محل فلورسنتی (FISH) برای اولین بار روی کروموزوم های R- باندینگ گاو (BTA, 2n=60)، گاو میش رودخانه ای (BBU, 2n=50)، گوسفند (OAR, 2n=54) و بز (CHI, 2n=60) با توجه به استاندارد ISCNDB 2000 بوده است. برای تهیه کروموزوم های R- باند شده با وضوح زیاد، نمونه های خون کامل از گونه های مورد مطالعه با وارد سازی دیر هنگام BrdU و Hoechst33258 کشت شدند. کلون های BAC حاوی ژن های مورد نظر از روی آخرین سازه ژنوم گاوی با توجه به گردآوری های توالی ژنوم گاوی UMD_3.1 و Btau_4.6.1 شناسایی شده و سپس از کتابخانه BAC گاوی موسسه INRA تهیه شدند. پس از کشت کلون ها، استخراج DNA و نشاندار سازی آن با روش Nick translation، اسلایدهای متافازی در حضور COT-l DNA گاوی به مدت یک شب تحت تیمار FISH قرار گرفتند. مراحل ردیابی سیگنال های FITC و تهیه متافازهای RBPI- باندینگ به ترتیب با بهره گرفتن از سیستم آنتی بادی های FITC-avidin و anti-avidin و رنگ آمیزی اسلایدها با پروپیدیوم آیوداید انجام شد. تجزیه و تحلیل FISH موقعیت دقیق فیزیکی و باندهای کروموزومی مربوط به ژن های مورد مطالعه را روی متافازهای گاو، گاومیش رودخانه ای، گوسفند و بز نشان داد. جایگاه دقیق فیزیکی ژن BMPR1B در گاو، گوسفند و بز یکسان بود (BTA/OAR/CHI6q15). در گاومیش رودخانه ای، ژن BMPR1B روی موقعیت BBU7q21 مکان یابی شد. ژن BMP15 در گاو و گاومیش رودخانه به ترتیب روی BTAXq31 و BBUXq36 و در موقعیت همولوگ (OAR/CHIXq24) در گوسفند و بز مکان یابی شد. برای جایگاه GDF9، موقعیت های کروموزومی BTA7q22.3، BBU9q24، OAR5q22.3  و CHI7q22.3 به ترتیب برای گاو، گاومیش رودخانه ای، گوسفند و بز شناسایی شدند. داده های حاصل شده از مطالعه حاضر علاوه بر توسعه نقشه های سیتوژنتیک گونه های مطالعه شده باعث توسعه اتصال نقشه های ژنتیکی روی باندهای اختصاصی کروموزومی شده و همچنین می تواند برای مطالعات ساختاری و عملکردی دقیق تر ژن های اخیر مخصوصاً در گاوسانان
مورد استفاده قرار گیرد. انتظار می رود که علاوه بر ردیابی دقیق موقعیت مکانی ژن ها روی کروموزوم ها، بتوان هر چه بیشتر از تکنیک های مبتنی بر سیتوژنتیک مولکولی در مطالعات مرتبط به شناسایی نواقص کروموزومی و امکان ارتباط آن ها با صفات اقتصادی، خصوصاً صفات تولید مثلی در دام های اهلی استفاده نمود. قابل ذکر است که شناسایی موقعیت مکانی ژن ها روی کروموزوم ها، منجر به این خواهد شد که ردیابی QTLها در حوالی این ژن ها هر چه سریع تر و با هزینه کمتر گیرد.
کلمات کلیدی: BMPR1B، BMP15، GDF9، نقشه یابی با FISH، کلون های BAC، گاو، گاومیش رودخانه، گوسفند، بز.

 

فصل اول

 

مقدمه و کلیات

 

۱-۱ مقدمه

 

هدف اصلی در پژوهش های ژنومی حیوانات اهلی تهیه نقشه های ژنومی جامعی است که بتواند شناسایی جایگاه های موثر بر صفات مهم اقتصادی را امکان پذیر سازد. انتظار می رود که شناسایی چنین جایگاه­هایی منجر به طراحی برنامه های کارآمد اصلاح نژادی، خصوصاً انتخاب به کمک نشانگر (MAS) و در نتیجه افزایش صحت و پیشرفت انتخاب در حیوانات مزرعه­ای شود. اگر چه نقشه های ژنتیکی که تا کنون برای حیوانات اهلی تهیه شده ­اند برای ردیابی ژن ها و جایگاه های صفات کمی در فواصل ۱۰-۵ سانتی مورگان (cM) و شروع برنامه های MAS کفایت می کنند، اما شناسایی دقیق جایگاه فیزیکی ژن ها و سپس کلونینگ و ردیابی واریانس های ژنتیکی آن ها و در گام بعدی مطالعه ارتباط این واریانس ها با صفات اقتصادی در اکثر موارد به ویژه در نژادهای موجود در کشورهای در حال توسعه از جمله ایران، به پژوهش های بیشتری نیاز دارند. به کارگیری داده های ژنوتیپی در ارزیابی های ژنتیکی تجاری و استراتژی های انتخاب بهینه، از جمله چالش های اصلاح نژادی می باشند که قطعاً نیازمند پیشرفت های بیشتری هستند.
کاربرد سیتوژنتیک در دام های اهلی از تکنولوژهای مفید برای توسعه ژنتیکی دام های اهلی است. سیتوژنتیک می تواند برای انتخاب حیوانات مولد فاقد نواقص کروموزومی مسئول نواقص فیزیکی (آنیوپلوئیدی)، باروری کمتر (نواقص بالانس کروموزومی) یا ناباروری (نواقص کروموزوم های جنسی) استفاده شود. همچنین سیتوژنتیک می تواند برای بررسی آلودگی های محیطی با مطالعه حیوانات موجود در مناطق آلوده و استفاده از آن ها به عنوان شناساگرهای بیولوژیکی استفاده شود (یانوزی، ۲۰۰۷).
مک کوسیک (۱۹۸۰) پیشنهاد داد که ژنوم را به عنوان بخشی از آناتومی باید مورد توجه قرار داد. آناتومی ژنوم هم از نگاه ساختاری و هم از نگاه عملکردی برای موجودات بسیار مهم است. آنالیز ژنوم گونه های اهلی ما را قادر به شناسایی و فهم مکانیسم کنترل ژنتیکی صفات مهم اقتصادی می کند. نقشه یابی ژن ها قدم اول در آنالیز ژنوم موجودات است. با در دسترس قرار گرفتن نقشه های دقیق کروموزومی و توالی های DNA، یک پژوهشگر می تواند در اکثر موارد با جستجو در بانک داده های نقشه یابی، روی یک ناحیه کاندید در ژن مورد نظر خود تمرکز کند تا اینکه ساعت ها تا ماه ها زمان را صرف فعالیت های آزمایشگاهی وقت گیر کند. با توجه به اشتباهات موجود در نقشه های لینکاژی و همچنین گردآوری های توالی ژنومی حیوانات، بهترین روش برای کاهش اشتباهات نقشه یابی ژن­ها استفاده همزمان از اطلاعات نقشه ها و توالی یابی برای تایید ترتیب ژنی در جایگاه های مورد نظر است (ویلسون و همکاران، ۲۰۰۱).

پایان نامه: تعامل سازمان گمرک جهانی وسازمان تجارت جهانی دربسط نظام تجارت جهانی

حقوق بین الملل

 

عنوان:

 

تعامل سازمان گمرک  جهانی وسازمان تجارت جهانی دربسط نظام تجارت جهانی

 

استاد راهنما:

 

جناب آقای دکتر حاتم صادقی زیازی

 

 

 

زمستان ۱۳۹۳

 

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)


 
عنوان                                                                                                                        صفحه
مقدمه ۱
فصل اول:سازمان تجارت جهانی ۷
مبحث اول- پیشینه و ساختار سازمان تجارت جهانی ۸
گفتار اول-  پیشینه سازمان تجارت جهانی ۸
گفتار دوم- ساختار سازمان تجارت جهانی ۱۰
مبحث دوم- اصول و اهداف سازمان تجارت جهانی ۱۴
گفتار اول-  اصول حاکم بر سازمان تجارت جهانی ۱۴
گفتار دوم-اهداف و وظایف سازمان تجارت جهانی ۱۵
مبحث سوم- ساختار درونی سازمان تجارت جهانی و الزامات گات ۱۶
گفتار اول-  موافقت نامه عمومی تعرفه و تجارت(گات) ۱۶
گفتار دوم-  فرآیند پیوستن به سازمان تجارت جهانی ۲۳
مبحث چهارم- ایران و سازمان تجارت جهانی ۳۰
گفتار اول- پیوستن ایران به سازمان تجارت جهانی ۳۰
گفتار دوم-  الزامات ایران برای الحاق به سازمان تجارت جهانی ۳۶

 

فصل دوم: سازمان گمرک جهانی ۴۶
مبحث اول-  آشنایی با سازمان جهانی گمرک ۴۷
گفتار اول- مفهوم لغوی گمرک ۴۷
گفتار دوم-  تاریخچه شورای همکاری گمرکی ۴۸
مبحث دوم-  تشکیلات سازمانی و ساختار سازمان جهانی گمرک ۵۰
گفتار اول- تشکیلات سازمان ۵۰
گفتار دوم-وظایف،‌عضویت و دستورالعمل های سازمان ۵۵
مبحث سوم- کنوانسیون های بین المللی گمرکی ۵۷
گفتار اول- کنوانسیون ایجاد شورای همکاری گمرکی ۵۷
گفتار دوم- کنوانسیون ارزش بروکسل ۵۸
گفتار سوم-  کنوانسیون اصلاحی کیوتو ۵۹
گفتار چهارم- کنترل براساس روال حسابرسی ۶۸
گفتار پنجم- هماهنگی با همتاهای خارجی ۷۰
گفتار ششم-  نیازهای حمل و نقل ترانزیتی ۷۲
مبحث چهارم-  کنوانسیون نمانکلاتور ۷۳
گفتار اول- کنوانسیون سیستم هماهنگ شده طبقه بندی کالا ۷۴
گفتار دوم-  کنوانسیون سیستم ورود موقت ۷۵
گفتار سوم- کنوانسیون نایروبی ۷۷
گفتار چهارم-  کنوانسیون استانبول ۷۷
مبحث پنجم- اقدامات سازمان جهانی گمرک ۷۸
مبحث ششم- برنامه های راهبرد سازمان جهانی گمرک ۷۹
فصل سوم: رابطه سازمان جهانی گمرک و سازمان تجارت جهانی ۸۱
مبحث اول- نقش سازمان جهانی گمرک در امنیت و تسهیل تجارت جهانی ۸۲
گفتار اول- شروط اصلی وکلیدی ۸۳
گفتار دوم- استانداردگمرک-گمرک ۸۳
گفتار سوم- استاندارد گمرک با بازرگانی ۸۶
گفتار چهارم – بازنگری روش های گمرکی ۸۸
مبحث دوم- تصمیم گیری در موافقت نامه عمومی تعرفه و تجارت و سازمان جهانی تجارت ۹۰
گفتار اول- فرآیند تصمیم گیری در موافقت نامه عمومی و تعرفه وتجارت ۹۲
گفتار دوم- فرآیند تصمیم گیری در سازمان جهانی تجارت ۹۳
گفتارسوم- بررسی دقیق فرآیند تصمیم گیری توسط اعضاء سازمان جهانی تجارت ۹۵
بنداول- رویه های جدید در تصمیم گیری سازمان جهانی تجارت ۹۶
بنددوم- آماده شدن برای مذاکرات در تسهیل تجارت: ۹۷
مبحث سوم- استثنائات قانونی برتعهدات در سازمان تجارت جهانی و گات ۹۹
مبحث چهارم- دیدگاه ها و اختیارات درباره تسهیل تجارت ۱۰۲
گفتار اول- اختیارات درگات و سازمان تجارت جهانی ۱۰۲
گفتار دوم- دﯾﺪﮔﺎه ﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ درﺑﺎره ﻣﻨﺎﻓﻊ ﺗﺴﻬﯿﻞ ﺗﺠﺎری ۱۰۳
مبحث پنجم- عوامل مرتبط با چارچوب بین المللی گمرک جهانی ۱۱۸
گفتار اول- درستکاری با نگاهی به اعلامیه آروشا ۱۱۸
گفتار دوم- نکسوس سامانه جدیدمدیریت یکپارچه سازی مرزی ۱۱۹
بند اول- سامانه جدید مدیریت یکپارچه سازی مرزی ۱۱۹
بند دوم-  مزایای نکسوس ۱۱۹
گفتار سوم- مدیریت مرزی هماهنگ شده ۱۲۰
نتیجه گیری و پیشنهاد ها ۱۲۹
منابع و مأخذ ۱۳۵
 
 

 

 

 

مقدمه

 

الف- بیان وتعریف مسأله

 

در دنیای امروز و در بستر جهانی شدن اقتصاد، که تقسیم کار و تخصصی شدن تولید کالاها در مناطق مختلف جهان از نتایج آن است،‌تجارت بین الملل به یکی از راهکارهای اساسی دولت ها برای برآورده ساختن نیازهای کشورشان تبدیل شده است.
برای نیل به این مهم، در سال های واپسین هزاره دوم، در امتداد مذاکرات ادواری گات، سازمانی تشکیل شد،‌تحت عنوان سازمان جهانی تجارت، که هدف آن :آزاد سازی تجارت در روابط کشورهای مختلف بود.
در راستای برآورده ساختن این هدف، سازوکارهای مختلفی به کار گرفته شده واصولی بر این سازمان حاکم گردیده است. اصول حاکم بر این سازمان یعنی : اصل عدم تبعیض ، اصل آزاد سازی تجاری، اصل شفافیت، اصل تجارت عادلانه یا منصفانه واصل حفظ رفتار متفاوت و ویژه با کشورهای در حال توسعه، از اصول پایه ای این سازمان می باشند.
کشورهای عضو این سازمان ، باید از تعرفه های گمرکی به عنوان تنها عامل کنترل تجارت خارجی استفاده کنند. از این رو، موانع غیر تعرفه ای غیرضروری به صورت گام به گام حذف می شوند و موانع ضروری ،‌حتی الامکان به تعرفه تبدیل می گردند. در ادامه نیز تعرفه ها کاهش یافته و در نهایت تثبیت می گردند، با این هدف که دولت ها نتوانند با اقتضاء شرایط، آن ها را افزایش دهند. این امر منجر به اجرای تمامی اصول پیشگفت و نیل به اهداف سازمان می گردد.

 

 

گمرک به عنوان یکی از کهن ترین سازمان ها و نهادهای اجتماعی، از ابتدای شکل گیری گات و در طول تمامی مذاکرات ادواری  آن نقش کلیدی به عهده داشته است. این نقش کلیدی، ماحصل تغییر نگرش به نقش در آمد زدایی گمرک برای دولتهاست. تعرفه ها، در حقیقت ابزاری با مأخذ حکومتی، دردست دولتها هستند،‌که سازمان جهانی تجارت برای اولین بار،‌از آن ها به عنوان ابزاری تسهیل کننده در تجارت بین الملل استفاده نمود.
با بررسی اصول، اهداف و کارکردهای سازمان جهانی تجارت، می توان این سازمان را به عنوان اصلی ترین اداره کننده تجارت بین الملل در سطح جهان برشمرد. این کارکرد، در حقیقت محصول اراده جمعی ای است،‌که خالق این سازمان و اعطا کننده قدرت به آن بوده اند. ابعاد قدرت اعطایی توسط این اراده جمعی تا حدی وسیعی است، که امروزه می توان عضویت در این سازمان را، به معیاری جهت بررسی میزان توسعه یافتگی اقتصادی و تجاری کشورها،‌تعبیر نمود.
نظام گمرکی در مسیر تجارت جهانی می تواند نقش دو گانه ای داشته باشد، این نظام از یک طرف با اعمال محدودیت های متعدد، با تصور در امد زدایی و حمایت از تولیدات داخلی، می تواند محدود کننده تجارت جهانی باشد و از طرف دیگر، با پیاده کردن نظام تعرفه ای قاعده مند به جای محدودیت های مقداری، محدودیت های سرزمینی ،‌نظام متزلزل و دلبخواهانه تعرفه ای نقش گسترش دهنده و تسریع کننده در تجارت جهانی داشته باشد.
درعرصه بین المللی و در شرایطی که پیشرفت های بدون وقفه در زمینه های مختلف علمی و صنعتی دائماً در ایجاد تغییر در روابط اقتصادی، سیاسی، علمی و. است، گمرک به عنوان یک سازمان دو بعدی از یک سو مسئول اجرای قوانین و مقررات پیچیده حاکم بر تجارت خارجی است و از سوی دیگر با توجه به الزامات موجود در تجارت بین الملل و استانداردهای جهانی در رابطه با ساده سازی رویه ها و تشریفات گمرکی باید تلاش  خود را در جهت ایجاد تسهیلات تجاری به منظور افزایش کارایی نظام گمرکی، حفاظت از بهداشت و سلامت جامعه،‌رعایت حقوق مالکیت فکری، مبارزه موثر با قاچاق مواد مخدر، کالا وتخلفات گمرکی و توسعه همکاری در سطح بین المللی با سازمان هایی مانند تجارت جهانی بنماید.
ایفای‌ نقش‌ گمرک‌ در حمایت‌ از صنایع‌ داخلی‌ (اعم‌ از کشاورزی‌ و تولید ماشین‌ آلات‌ صنعتی‌ و قطعات‌ و لوازم‌ یدکی‌ و مواد اولیه‌ و صنایع‌ پتروشیمی‌) با برنامه‌ریزیهائی‌ که‌ دولت‌ در این‌ زمینه‌ به‌ کمک‌ آمار و اطلاعات‌ دقیق‌ و هماهنگ‌ شده‌ از کلیه‌ امکانات‌ می کند، با وضع‌ مقررات‌ و ضوابط‌ ناظر بر واردات‌ و صادرات‌ کشور، اعمال‌ می‌گردد. حقوق‌ گمرکی‌، از طریق‌ مجلس‌ و یا رأساً به‌ عنوان‌ سود بازرگانی‌ توسط‌ دولت‌، تجدید واردات‌ بعضی‌ کالاها و همچنین‌ ممنوعیت‌ صدور بعضی‌ از انواع‌ مواد اولیه‌ یا محصولات‌ کشاورزی‌ و یا صنعتی‌، از جمله‌ ابزار مناسب‌ ساخت‌ و پرداخت‌ بنیه‌ اقتصاد کشور بشمار می‌رود، که‌ در همه‌ این‌ احوال‌ به‌ عنوان‌ «مقررات‌ عمومی‌ صادرات‌ و واردات‌» جهت‌ اجرا و اقدام‌ در اختیار سازمان‌ گمرک‌ گذاشته‌ می‌شود.

پایان نامه:نقش صنایع دستی در برنامه ریزی توریسم

 

بعد از انقلاب صنعتی اندیشه جهانگردی جدید برای اولین بار شکل گرفت و گردشگری بواسطه  خاصیت اشتغالزایی و کسب درآمد به یک صنعت جدید تبدیل شد و از آن زمان به بعد این صنعت رو به رشد بوده در کشورهای پیشرفته با یک برنامه ریزی مناسب و ایجاد زیرساخت های صحیح، از آن به عنوان یکی از راه های پیشرفت و توسعه استفاده شد.
صنعت گردشگری بواسطه درآمد بالا و اشتغالزایی جزء سه صنعت برتر دنیا در کنار صنعت تجارت و نفت، در حال رقابت می باشد.
گردشگری نقش بسزایی در پیوستگی و نزدیک شدن روابط سیاسی و بین المللی دارد و می تواند به عنوان یکی از عوامل صلح و آرامش در سطح بین المللی محسوب شود.
علاوه بر آن فرهنگ های ملتهای گوناگون را به هم نزدیک و باعث تفاهم فرهنگی می گردد.
گردشگری باعث افزایش سطح سواد، تغییر نگاه مردم به زندگی، سطح بهداشت، رفاه اجتماعی و . میزبان می شود و مهمترین بخش گردشگری ، نگاه اقتصادی گردشگری است. مساله ای که امروزه توجه اکثر دولتها و اقتصادانها را به خود جلب نموده است. مورد بعدی که به بخش توریسم مربوط می شود و یکی از عوامل توسعه به شمار می رود بحث ارتقای فرهنگی و تاثیرگذاری فرهنگی می باشد.
موضوع دیگر فعالیت های گردشگری، فعالیت بخش های خصوصی در این صنعت می باشد. سرمایه گذاری در این صنعت خیلی سریع به سودآوری تبدیل می شود. استفاده از نیروهای بومی و نیمه ماهر و نیز جلوگیری از مهاجرت افراد به مراکز و ایجاد اشتغال بدون مشکلات سایر بخشهای صنعتی از قبیل آلودگی و . صنایع دستی از مظاهر فرهنگی و هنری محسوب می شود و نظر به اینکه هر فرآورده دستی بازنگر کننده خصوصیات تاریخی، اجتماعی و فرهنگی کشور محل تولید است می تواند هم عامل مهمی در شناساندن فرهنگ و تمدن به حساب ‌آید هم آن که موجبی برای جلب و جذب گردشگران قلمداد شود.

 

 

صنایع دستی و صنعت گردشگری بر یکدیگر اثر متقابل داشته می تواند موجبات رشد و توسعه یکدیگر را فراهم سازند.
با این تفاسیر چیزی که در حال حاضر قابل مشاهده است آن است که سهم ما به عنوان یک ایرانی در گردشگری به خصوص گردشگری خارجی بسیار بسیار اندک است. با توجه به این که به لحاظ عقیدتی و سیاسی امکان استفاده از ابزارهای مهم پیشرفت گردشگری در کشور وجود ندارد صنایع دستی می تواند نقش بسزایی در بالا بردن انگیزه سفر به مناطق  مختلف کشور ایران را ایفا نماید.
استان اصفهان به عنوان یکی از مهمترین قطب  توریستی کشور دارای بیشترین و مهمترین صنایع دستی کشور می باشد.
در این تحقیق، پژوهشگر به دنبال آن است که تمامی موانع گسترش صنعت گردشگری بخصوص بخش صنایع دستی در منطقه را مطالعه کرده و در این پژوهش به شناسایی و معرفی صنایع دستی اصفهان بپردازد.
۱-۲  اهمیت و ضرروت تحقیق
استان اصفهان مهد تمدن های قدیمی ا یران است، معمولا صنایع دستی را به «هنر- صنعت» یا هنر کاربردی در برابر هنر محض تعبیر می کنند. به عبارت دیگر صنایع دستی به هر صورت حلقه ای مشترک است میان هنر و صنعت
به علت ارتباط نزدیک صنایع دستی با فرهنگ و سنت ها از یک سو و با ساختار اقتصادی از سوی دیگر، مفهوم و قلمرو آن در  همه کشورها ثابت و یکسان نیست.
در کشور ما به دلیل مسائل  عقیدتی و اسلامی و مغایرت آن با صنعت توریسم و نیز دیدگاه های مختلف مراجع نسبت به توریسم و گردشگری، به غیر از توریسم مذهبی، یکی از مهمترین برنامه ریزی ها در بخش گردشگری می تواند در خصوص صنایع دستی و معرفی صنایع دستی ایران به عنوان یک محصول تک و خاص و مربوط به یک فضای جغرافیایی ویژه باشد.
تهیه مولتی مدیای صنایع دستی اصفهان نیز به عنوان یک الگو برای سایر مناطق کشور نیز قابل اجرا می باشد.
۱-۳  پیشینه تحقیق
با مطالعات و تحقیقات انجام شده بجز چند مقاله از انجمن هتلداران ایران و نیز مقاله های اینترنتی در خصوص تاثیر صنایع دستی به عنوان یک پدیده فرهنگی، هیچ تحقیقی در این مورد صورت نگرفته است.
تحقیقات موجود در دانشگاه علامه صرفا در خصوص صنایع دستی کل کشور و یا فقط یک نوع صنایع دستی انجام گرفته است.
تحقیق ارائه شده ضمن معرفی تمامی صنایع دستی رایج و منسوخ و کم رونق اصفهان رابطه بین این صنایع بعنوان الگو با حرفه جهانگردی را مطرح می نماید.
۱-۴  اهداف تحقیق :
۱- شناسایی نقش صنایع دستی در برنامه ریزی توریسم
جاذبه های گردشگری مبنا و یاپه حرفه  گردشگری بوده و بدون وجود جاذبه، مقوله توریسم فاقد مفهوم می باشد. بنابراین برای وجود صنفی به نام توریسم در هر منطقه می بایست به دنبال جاذبه  های مهم دیدنی جهت بازدید گردشگران بود. بررسی و شناخت صنایع دستی اصفهان اولین گام برای توسعه توریسم این منطقه به شمار می رود.
۲- معرفی صنایع دستی اصفهان از قدیم تاکنون و صنایع منسوخ و نیز طبقه بندی آن جهت اطلاع دقیق گردشگران این استان.
صنایع دستی این استان بهترین صنایع دستی کشور را شامل می شود.
شناخت این صنایع و معرفی آنها به شکل صحیح و واقعی می تواند از سردرگمی گردشگر و انتخاب مناسب نوع صنایع دستی مورد نظر وی کمک بسزایی نماید.
۳- شناسایی نارسایی های موجود در حرفه توریسم استان اصفهان در بخش صنایع دستی با شناخت و شناسایی نارسایی ها و مشکلات در زمینه صنایع دستی و تاثیر آن در بخش گردشگری که می توان در جهت بهبود وضعیت اقدام نمود.
بدیهی است بدون در نظر گرفتن مشکلات و کمبودها نمی توان در جهت توسعه گردشگری و جذب گردشگر تلاش کرد.
۱-۵  سوالات تحقیق
۱- جایگاه صنایع دستی در استان اصفهان چیست؟
۲- چگونه ارتباطی بین صنایع دستی و جذب گردشگر در این  استان وجود دارد؟
۱-۶  فرضیه های تحقیق
۱- به نظر می رسد صنایع دستی در اصفهان علیرغم اهمیت، به خوبی معرفی نشده و جایگاه آن مشخص نشده است.
ظاهراً جذب گردشگر با صنایع دستی استان اصفهان دارای  ارتباط تنگاتنگی می باشد.
۱-۷  قلمرو تحقیق:
در این پژوهش استان اصفهان به عنوان یک محدوده سیاسی، قلمرو تحقیق در نظر گرفته شده است.
استان اصفهان در مرکز ایران واقع شده ۹۳۷/۱۰۵ کیلومتر مرب وسعت دارد.
۱-۸  روش و مراحل تحقیق
این تحقیق توصیفی است که اطلاعات آن به روش کتابخانه ای و همین طور مشاهده ای جمع آوری شده است و مراحل آن به شرح زیر است:
مرحله اول : اطلاعات از طریق روش کتابخانه ای و مشاهده ای جمع آوری می گردد.
روش مشاهده ای:
یکی از روش های جمع ‌آوری اطلاعات می باشد که پژوهشگر طی آن به ثبت و ضبط اطلاعات مربوط به موضوع مورد نظر می پردازد. در این روش هدف پژوهشگر ایجاد تغییر در پدیده یا محیط مورد نظر نیست بلکه صرفا محیط را همانگونه  که هست بررسی می کند.
روش کتابخانه ای:
از روش های رایج در تحقیقات علمی به شمار می آید. در این روش از سایر اطلاعات، مدارک، اسناد و تحقیقات انجام شده توسط دیگر محققین استفاده می شود که این اطلاعات می  تواند به شکل کتاب، جزوه، مجله، روزنامه، تحقیقات دانشگاهی، پایان نامه و غیره باشد.
مرحله دوم: اطلاعات جمع آوری شده مورد تحلیل قرار گرفته و پیشنهادات و راهکارهای لازم و مناسب ارائه می گردد.
۱-۹  تنگناها و محدودیت های تحقیق
همواره در انجام هر تحقیقی ممکن است مشکلاتی پیش آید که پژوهشگر در راه رسالت خویش دچار مشکلات و تحقیق را دچار نارسایی نماید. از جمله مهمترین محدودیتهای تحقیق عبارتند از :

 

 

 

 

• گسترش زیاد محدوده مکانی تحقیق که کنترل آن برای پژوهشگر مشکل ایجاد می کند.
• عدم همکاری مسئولان سازمان میراث فرهنگی و گردشگری و صنایع دستی اصفهان و مرکزی تهران
• محدودیت زمانی از اصلی ترین مشکلات این پژوهش بود
• عم وجود بانک اطلاعاتی لازم در بخش صنایع دستی این استان و نبود صنف خاص در این صنعت.

پایان نامه:بررسی تاثیر متیل جاسمونات بر متابولیت­های ثانویه و اثرآنتی­اکسیدانی گیاه نعنا فلفلی ومیزان اسانس آن Mentha piperitaL.

گرایش: شیمی وفناوری اسانس

 

 

 

عنوان:

 

بررسی تاثیر متیل جاسمونات بر متابولیت­های ثانویه و اثرآنتی­اکسیدانی گیاه نعنا فلفلی ومیزان اسانس آن Mentha piperitaL.

 

 

 

استاد راهنما:

 

سرکار خانم دکتر آزیتا شبرنگی

 

 

 

استاد مشاور:

 

جناب آقای دکتر سعید محمدی معتمد

 

 

 

سال تحصیلی۹۳-۱۳۹۲

 

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)
 

 

  فهرست مطالب

 

عنوان                                                                         صفحه
چکیده ۱
فصل اول – کلیات

 

 

 

• پیشگفتار۳
• اهمیت موضوع۳
• اهداف تحقیق ۴

فصل دوم – بررسی متون و مطالعات دیگران در این زمینه
بخش اول  – گیاه شناسی
۲-۱-۱ تیره نعنا ۷
۲-۱-۲ اختصاصات تشریحی تیره نعنا۸
۲-۱-۳ رده بندی گیاه نعنا فلفلی ۸
۲-۱-۴ اسامی مختلف ۸
۲-۱-۵ ریخت شناسی و مرفولوژی گیاه نعنا فلفلی ۹
۲-۱-۶ کشت گیاه ۱۱
۲-۱-۷ برداشت محصول ۱۲
۲-۱-۸ ترکیبات شیمیایی ۱۲
۲-۱-۹ اسانس نعنا فلفلی ۱۳
۲-۱-۱۰ مشخصات ۱۴
۲-۱-۱۱ تاریخچه ۱۵
۲-۱-۱۲ خواص درمانی ۱۵
۲-۱-۱۳ فرآورده های دارویی   L.) Mentha piperita)16
    بخش دوم –آنتی اکسیدان ها، فلانوئید ها، فنل ها واثرات آنها
۲- ۲-۱ رادیکال آزاد ۱۸
۲-۲-۲ عوامل مؤثر در تشکیل رادیکال آزاد ۱۹
۲-۲-۳ انواع رادیکال های آزاد ۲۰
۲-۲-۴ رادیکال های آزاد و بیماریها ۲۲
۲-۲-۵ ترکیبات آنتی اکسیدانی ۲۳
۲-۲-۶ آنتی اکسیدانهای طبیعی و اهمیت آن۲۳
۲-۲-۷ نحوه طبقه بندی آنتی اکسیدنها بر حسب عملکرد ۲۴
۲-۲-۸ مکانیسم علمکرد آنتی اکسیدانها محافظ ۲۵
۲-۲-۹ مکانیسم عملکرد آنتی اکسیدانهای شکننده زنجیره۲۷
۲-۲-۱۰ انواع آنتی اکسیدانها از نظر منشأ ۲۹
۲-۲-۱۱ نقش گیاهان به عنوان منابع آنتی اکسیدانی ۳۰
۲-۲-۱۲ کاربرد آنتی اکسیدان‏ها ۳۱
۲-۲-۱۳ فلاونوئیدها ۳۲
۲-۲-۱۴ پراکندگی فلاونوئیدها در طبیعت ۳۳
۲-۲-۱۵ نقش فلاونوئیدها در طبیعت ۳۴
۲-۲- ۱۶ ا نواع فلاونوئیدها ۳۵
۲-۲-۱۷ خواص فیزیکو شیمیایی فلاونوئیدها ۳۶
۲-۲-۱۸ نقشهای بیولوژیک فلاونوئیدها ۳۷
۲-۲- ۱۹خواص درمانی و صنعتی و اثرات فلاونوئیدها ۳۸
۲-۲- ۲۰منابع مهم غذایی ۴۰
۲-۲-۲۱ ترکیبات فنلی ۴۰
۲-۲-۲۲ ساختار شیمیایی ترکیبات فنلی ۴۱
۲-۲-۲۳ جایگاه ترکیبات فنلی و عملکرد آنها ۴۱
   بخش سوم– روش های استخراج مواد موجود در گیاهان
۲-۳-۱ تأثیر شرایط اکولوژیک بر مواد و خواص گیاهان دارویی ۴۴
۲-۳-۲ زمان برداشت ۴۶
۲-۳-۳ روش های خشک کردن گیاهان دارویی ۴۶
۲-۳-۴ آسیاب کردن ۴۷
۲-۳-۵ عصاره ۴۸
۲-۳-۶ عصاره تام ۴۸
۲-۳-۷ استخراج مواد گیاهی ۴۹
۲-۳-۸ روش های استخراج۵۰
۲-۳-۹ روش های تصفیه و جدا سازی عصاره ۵۵
۲-۳-۱۰ روش های مختلف تغلیظ عصاره ۵۶
۲-۳-۱۱ روش محاسبه میزان عصاره براساس در صد ۵۷
۲-۳-۱۲ ارزیابی عصاره های گیاهی ۵۷
    بخش چهارم – اسانس و روش های استخراج آن
۲-۴-۱ اسانس چیست  ۵۹
۲-۴-۲ عوامل مؤثر بر کیفیت و کمیت اسانس ۵۹
۲-۴-۳ محل اسانس در گیاه ۶۰
۲-۴-۴ ویژگی فیزیکی اسانس ۶۰
۲-۴-۵ جنس اسانس ۶۱
۲-۴-۶ شیمی اسانس۶۲
۲-۴-۷طبقه بندی اسانس براساس عامل شیمیایی ۶۳
۲-۴-۸ روش های جدا سازی اسانس از گیاه ۶۵
۲-۴-۹ کاربرد اسانس ها و اثرات درمانی  ۶۷
۲-۴-۱۰ عوارض جانبی اسانس ها ۶۹
۲-۴-۱۱ دلیل استفاده از اسانس ها به جای گیاهان دارویی ۷۰
بخش پنجم – متیل جاسمونات
۲-۵-۱ هورمون های گیاهی۷۲
۲-۵-۲ متیل جاسمونات ۷۲
۲-۵-۳ ترکیبات شیمیایی متیل جاسمونات ۷۳
۲-۵-۴ محل تولید ۷۳
۲-۵-۵ روش های کاربرد ۷۴
۲-۵-۶ اثرات متیل جاسمونات در گیاهان ۷۴
فصل سوم – مواد و روش ها 
   بخش اول –  مواد و وسایل لازم    
۳-۱-۱ مواد و وسایل مورد نیاز ۷۹
۳-۱-۲ تهیه نمونه ۸۰
۳-۱-۳ نحوه اسپری نمونه ۸۱
۳-۱-۴ جمع آوری و خشک کردن ۸۱
۳-۱-۵ پودر کردن  ۸۲
۳-۱-۶ تهیه عصاره به روش خیساندن(ماسراسیون) ۸۲
۳-۱-۷ اسانس گیری۸۳
۳-۱-۸ مواد و وسایل لازم برای تهیه اسانس۸۳

 

 

۳- ۱-۹ روش تهیه اسانس    ۸۴
    بخش دوم – روش های اندازه گیری
۳-۲-۱ روش اندازه گیری فعالیت آنتی اکسیدانی ۸۷
۳-۲ -۲ روش DPPH 87
۳-۲- ۳تست DPPH 90
۳-۲-۴روش کار تعیین محتوای تام فنلی ۹۳
۳-۲-۵ روش کار تعیین محتوای تام فلاونوئیدی۹۴
فصل چهارم – تحلیل و آنالیز نتایج
۴-۱ نتایج حاصل از رشد گیاه۹۷
۴-۲ نتایج استخراج اسانس ۹۹
۴-۳ میزان عصاره و درصد عصاره ۱۰۰
۴-۴ بررسی نتایج فعالیت آنتی اکسیدانی ۱۰۰
۴-۵ بررسی نتایج حاصل از محتوای تام فنلی عصاره ها ۱۰۶
۴-۶ بررسی نتایج حاصل از محتوای تام فلاونوئیدی عصاره ها۱۰۸
فصل پنجم – بحث و پیشنهادات
۵-۱ بحث ۱۱۲
۵-۲ پیشنهادات ۱۱۶
منابع۱۱۹
چکیده انگلیسی ۱۳۰
ضمائم ۱۳۱
فهرست اشکال
عنوان                                                                                    صفحه
شکل (۱-۲) گیاه نعنا فلفلی ۹
شکل (۲-۲) گیاه نعنا فلفلی به همراه گل آذین آن ۱۱
شکل (۲-۳) عوامل خارجی در تولید رادیکال آزاد ۲۰
شکل (۲-۴)  ساختار موکلولی گلوتاتیون GS 26
شکل (۲-۵) ساختار فلاونوئیدی ۳۲
شکل (۲-۶) ساختار متیل جاسمونات ۷۳
   شکل (۳-۱) نمونه دریافت شده از مرکز تحقیقات ولنجک ۸۰
   شکل (۳-۲) دکانتور های حاصل از چهار گروه برای تهیه ی عصاره ۸۳
شکل (۳-۳) دستگاه کلونجر ۸۴
شکل (۳-۴) ساختار DPPH 88
شکل (۳-۵)واکنش احیا رادیکال DPPH88
شکل(۳-۶)دستگاه اسپکتروفوتومتر ۹۲
شکل (۳-۷)اثر رادیکال DPPH بر غلظت های مختلف عصاره نعنا  فلفلی۹۲
شکل(۳-۸) اثر فولین –سیوکالیتو بر عصاره گیاه نعنا فلفلی۹۴
شکل (۴-۱) میزان رشد نمونه شاهد با آب ۹۷
شکل (۴-۲) میزان رشد نمونه شاهد با الکل۹۸
شکل (۴-۳) میزان رشد نمونه تیمار ۵۰ میکرو مولار۹۹
شکل (۴-۴) میزان رشد نمونه تیمار ۱۰۰ میکرو مولار۱۰۰
شکل (۴-۵) نموداردرصد مهار DPPH در غلظت های مختلف نمونه شاهد با آب۱۰۱
شکل(۴-۶) نمودار نموداردرصد مهار DPPH در غلظت های مختلف نمونه شاهد با الکل۱۰۱
شکل (۴-۷) نموداردرصد مهار DPPH در غلظت های مختلف نمونه تیمار ۵۰ میکرو مولار۱۰۲
شکل(۴-۸) نموداردرصد مهار DPPH در غلظت های مختلف نمونه تیمار ۱۰۰ میکرو مولار۱۰۲
شکل (۴-۹) مقایسه میانگینIC₅₀ ±STD error در نمونه های مختلف شاهدها و تیمارها۱۰۳
شکل(۴-۱۰) نمودار مقایسه میانگین جذب نمونه ها در غلظت مختلف ±STD Error در سطح p*≤۰٫۰۱۱۰۴
شکل (۴-۱۱) نمودارحاصل از منحنی کالیبراسیون استاندارد گالیک اسید۱۰۶
شکل (۴-۱۲)نمودارمیانگین جذب نمونه ها در بررسی محتوای تام فنلی±STD Error 107
شکل(۴-۱۳) نمودار حاصل از منحنی کالیبراسیون استاندارد روتین ۱۰۸
شکل (۴-۱۴) نمودار میانگین جذب نمونه ها در بررسی محتوای تام فلاونوئیدی ±STD Error 109
فهرست جداول
عنوان                                                                                   صفحه
   جدول (۴-۱) میزان اسانس تولید شده۹۹
جدول (۴-۲)میزان عصاره و درصد عصاره۱۰۰
جدول (۴-۳) میانگین IC₅₀ ±STD error 5 در سطحP*≤۰٫۰۵۱۰۴
جدول (۴-۴) میانگین جذب نمونه ها در بررسی محتوای فنلی ±STD error با p*≤۰٫۰۱۱۰۵
جدول(۴-۵) نتایج برحسب mg گالیک اسید درگرم نمونه های عصاره ۱۰۷
جدول(۴-۶) نتایج برحسب mg گالیک اسید درگرم نمونه های عصاره متانولی۱۰۸
جدول (۴-۷) میانگین جذب نمونه ها در بررسی محتوای فلاونوئیدی ±STD error با p≤۰٫۰۱۱۱۰
جدول(۴-۸) نتایج برحسب mg روتین در گرم نمونه های عصاره متانولی۱۱۰

 

چکیده

 

گیاهان منبع غنی از ترکیبات فنلی و فلاونوئیدی هستند که از مهمترین آنتی­اکسیدان­های طبیعی به شمار می­آیند. آنتی­اکسیدان­های موجود در رژیم غذایی به لحاظ محافظت بدن در مقابل استرس اکسیداتیو و حفظ سلامت حائز اهمیت هستند. در این تحقیق به بررسی تأثیر متیل جاسمونات بر محتوای فنلی و فلاونوئیدی و همچنین اثر آنتی­اکسیدانی و ضدرادیکالی گیاه نعنا فلفلی پرداخته می­شود .
روش تحقیق: در این مطالعه نمونه ­های گیاه نعنا  فلفلی به مدت ۷ هفته نگهداری شده و سپس با محرک رشد متیل جاسمونات ۵۰ و ۱۰۰ میکرو مولار مورد تیمار قرار گرفته­اند. در ادامه میزان محتوای تام فنلی و فلاونوئیدی عصاره متانولی گیاه به روش اسپکتروفتومتری تعیین شده و در نهایت فعالیت آنتی­اکسیدانی عصاره گیاه در غلظت­های مختلف با بهره گرفتن از روش مهار رادیکال آزاد ۲ و۲ دی فنیل ۱-پیکریل هیدرازیل DPPH)) اندازه ­گیری شد. تجزیه و تحلیل داده­ ها با نرم افزار SPSS نسخه ۱۶ و روش آزمون آنالیز واریانس انجام شد.
یافته ها: نتایج بدست آمده نشان داد که میزان اسانس حاصل با افزایش غلظت تیمار بیشتر شده و در نمونه تیمار ۱۰۰ میکرو مولارافزایش چشمگیر­تر بود. وهمچنین برای گروه­های شاهد با آب، شاهد با الکل، تیمار ۵۰ میکرو مولارو تیمار ۱۰۰ میکرو مولار محتوای تام ترکیبات فنلی عصاره متانولی گیاه برحسب میلی گرم­های گالیک اسید بر گرم نمونه به صورت  ۰۵/۲۱۶،  ۷۵/۲۲۴، ۴۵/۳۰۴ و ۴۵/۴۳۳ و محتوای تام ترکیبات فلاونوئیدی عصاره متانولی گیاه برحسب میلی گرمهای روتین به گرم نمونه به ترتیب ۲۹/۱۳، ۸۴/۱۳، ۹۹/۱۴ و ۴۶/۱۹میانگین غلظت عصاره در مهار ۵۰ درصد IC₅₀))± Std error به ترتیب ۷۳/۱±۴۱/۸۱ ، ۴۶/۱±۰۵/۷۷ ،۱۱/۲±۸۱/۶۴ و ۵۵/۰±۱۳/۵۸ حاصل گردید.
    نتیجه گیری: این نتایج نشان می­ دهند که محتوای تام فنلی وفلاونوئیدی و نیز قدرت عصاره گیاه در مهار رادیکال DPPH)) افزایش یافته است. بنابراین می­توان با در نظر گرفتن دیگر جنبه­های سلامتی و زیست محیطی از متیل جاسمونات هنگام کشت گیاه نعنا فلفلی استفاده نمود.

 

 

کلید واژه­ها: متیل جاسمونات، نعنا فلفلی، محتوای فنلی، محتوای فلاونوئیدی، اثر آنتی­اکسیدانی

 

فصل اول

 

کلیات

 

۱-۱ پیشگفتار
پیوند انسان با گیاهان همواره با رمز و رازهایی ناشناخته همراه بوده و همیشه انسان سعی نموده تا با بهره گرفتن از اطلاعات پیشینیان و تجربیات علمی وعملی خود رازهای دنیای اسرار آمیز گیاهان راکشف کند. از دوران کهن استفاده از گیاهان دارویی برای درمان بیماریها معمول بوده است و علم شناسایی و استفاده از گیاهان دارویی به قدمت عمر انسان می­رسد. انسان اولیه پس از ابتلا به بیماری در تلاش برای بهبود از محیط اطراف خود مدد می­جسته است و اولین وسیله­ای که به آن متوسل می­شده گیاهان بوده است. این امر سبب شد که در طی زمانهای طولانی به طور تصادفی گیاهانی با اثرات درمانی جالب توجه کشف شوند.